باطن عمل

باطن عمل

• کار ها را می توان به کارهایی که در ظاهر خوب و پسندیده و کارهایی که در ظاهر بد و ناپسند است ، تقسیم نمود ، مثلاً کمک کردن به مستمندان در ظاهر عملی پسندیده و ستم کردن به ضعیفان و ناتوانان در ظاهر عملی بد و ناپسند است ، ولی معیار قضاوت در مورد اعمال تنها وابسته به ظاهر آنها نمی باشد ، بلکه لازم است به معیارهای باطنی عمل نیز توجه نمود ، زیرا ممکن است عملی در ظاهر خوب ولی در باطن بد و عملی در ظاهر بد ولی در باطن خوب باشد .
• از این رو ، نیت و انگیزه انجام یک کار نیز ، در ارزیابی یک عمل لازم است مورد عنایت قرار گیرد ، زیرا ممکن است یک عمل در ظاهر عبادت باشد ولی با انگیزه ی ریاکارانه ای انجام شود و ممکن است کاری در ظاهر بد جلوه نماید ولی در باطن خوب باشد ، مانند مجازات کردن فردی که جرم وگناهی مرتکب شده است که مستحق مجازات است ولی ما از جرم او باخبر نیستیم و به این عمل اعتراض می کنیم . بر این اساس ، با دیدن ظاهر یک عمل نمی توان در مورد آن قضاوت نمود .
• قرآن کریم می فرماید کسانیکه مسجدی را برای ایجاد فتنه و ضرر زدن به مسلمانان بنا نموده اند ، چون نیت و هدف بدی را از اینکار داشته اند ، این مسجد ، شایسته عبادت و نماز نمی باشد و پیامبر صلی الله علیه و آله را از نماز گزاردن در آن باز می دارد ، و به عکس ، مسجدی را که از روی تقوا و پرهیزکاری بنا شده مورد ستایش قرار داده و آن را شایسته انجام عبادت می داند (1) ، از این رو با اینکه هر دو گروه مسجدی را بنا نموده اند و در ظاهر ، ساختن مسجد عملی پسندیده است ولی نیت دو گروه از اینکار یکسان نمی باشد ، یکی نیت شرّی دارد و یکی نیتِ خیری .
• بنابراین در انجام عبادات هم باید به ظاهر عبادت توجّه نمود که آداب و شرایط آن به درستی به انجام رسیده باشد و هم به باطنِ عبادت که با نیت و انگیزه ی خالصانه و خداپسندانه ای انجام پذیرفته باشد ، از این رو نباید تنها بر اساس انجام عبادت ، در مورد عبادت به قضاوت پرداخت ، بلکه نیت و انگیزه ی عبادت نیز در ارزش یافتنِ معنوی آن مؤثر خواهد بود .

-------------------

1-توبه /107و 108

تلگرام= @farhangenamaz110

بهره ی نماز

 

بهره ی نماز

• هر کار و یا عملی را که انسان انجام می دهد ، می تواند نفع و سودی داشته باشد که به علت آن ، انسان به انجام آن کار اقدام می کند ، حال این نفع ، می تواند نفعی مادی باشد و یا نفعی معنوی ، از این رو سزاوار است با در نظر گرفتن سودمندی یک عمل ، به انجام آن مبادرت ورزید ، گرچه افراد در بهره بردن از یک عمل یکسان رفتار نمی کنند ، برخی از یک کار یا عمل ، بهره ی بیشتری نصیبشان می گردد و برخی بهره ی کمتری .
• مثلاً کشاورزی که با زحمت و تلاش بذری را در دل زمین می کارد و بر اثر مراقبت و رسیدگی در کار خویش ، بهره ی بیشتری نصیب او می گردد ، و کشاورزی که رسیدگی چندانی از زراعت خود نمی کند و در نتیجه محصول کمتری نصیب او می گردد ، یا دانشجویی که تلاش بیشتری در کسب علم و دانش از خود نشان می دهد و از نظر علمی رشد بیشتری می کند و دانشجویی که درس نمی خواند و در پایان کار ، با نتیجه ی خوبی روبرو نمی شود .
• این موضوع تنها در مسائل مادی اتفاق نمی افتد بلکه در مسائل معنوی نیز جریان دارد ، مثلاً کسی که برای موضوعی دعا می کند ، هدف او اجابت دعایش و رسیدن به حاجتش می باشد ، در حالیکه تنها دعا کردن و بیان درخواست ، در اجابت دعا کافی نیست ، بلکه هم دعا و هم اجابت آن نیاز به مقدمات و شرایطی دارد که تا آنها تحقق نیابد ، انسان به خواسته ی خود نخواهد رسید .
• نماز نیز از این قاعده ، استثناء نمی باشد ، و برای اینکه انسان از نماز خویش بهره ی بیشتری ببرد ، لازم است آداب و شرایطی را رعایت نماید تا از عبادت خویش بهره ی بیشتری نصیبش گردد ، یکی از این شرایط توجّه قلبی به نماز ، و دانستن این موضوع است که بداند در برابر چه کسی ایستاده است ، امام علی علیه السلام می فرماید : با حالت کسالت و خواب آلودگی به نماز نپرداز ، و در حال نماز به خود فکر نکن ، زیرا نماز گزار در برابر خداوند بزرگ ایستاده و نماز گزار به اندازه ای که توجّه قلبی دارد از نماز خود بهره می برد (1)

________________

1-(وَ فِی الْخِصَالِ بِإِسْنَادِهِ عَنْ عَلِیٍّ ع فِی حَدِیثِ الْأَرْبَعِمِائَةِ قَالَ لَا یَقُومَنَّ أَحَدُکُمْ فِی الصَّلَاةِ مُتَکَاسِلًا وَ لَا نَاعِساً وَ لَا یُفَکِّرَنَّ فِی نَفْسِهِ فَإِنَّهُ بَیْنَ یَدَیْ رَبِّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِنَّمَا لِلْعَبْدِ مِنْ صَلَاتِهِ مَا أَقْبَلَ عَلَیْهِ مِنْهَا بِقَلْبِهِ ) وسائل‏ الشیعة ج : 5 ص : 477

 

 تلگرام= @farhangenamaz110

پیشرفت

پیشرفت

• خیلی از افراد در زندگی به دنبال پیشرفت و موفقیت هستند ، و تمام تلاش خود را بکار می گیرند که به پیشرفتی که می خواهند برسند و اگر به هدفی که در نظر دارند دست نیابند ، ممکن است بی انگیزه و یا افسرده شوند ، در این راستا ، شاهد تألیف کتاب هایی نیز در مورد موفقیت هستیم تا به خوانندگان ، آموزش دهند که چگونه به موفقیتِ مورد نظرِ خود دست یابند .
• به نظر می رسد ، اکثر مردم در دنیا برای موفقیت ، آن هم از نوع مادی آن ، اهمیت بیشتری قائل باشند ، تا موفقیت هایِ معنوی ! ، و شاید دلیل این ترجیح این باشد که مردم در دنیا با مسائل مادی مأنوس تر بوده و موضوعات مادی برای آنان قابل لمس تر و محسوس تر می باشد ، لذا توجّه ای را که انتظار می رود به اهداف معنوی داشته باشند ، دنبال نمی کنند .
• پیشرفت های معنوی را می توان در حیطه ی مسائل اخلاقی در نظر گرفت ، به این معنا که انسان تلاش نماید نقاطِ ضعفِ خود را شناسایی و در صدد بر طرف کردن آن باشد ، و از سوی دیگر نقاط قوت خود را پیدا نموده ، به تقویت آنها همت گمارد ، و یا پیشرفت معنوی را در حوزه ی موضوعات اعتقادی مورد توجّه قرار داد به این معنا که تلاش نماید ، باور و ایمان خود را به خداوند و دستورات او بیفزاید .
• یکی از جنبه های پیشرفت معنوی در موردِ عبادت خداوند است ، به این معنا که انسان تلاش کند ، روز به روز ، از نظر کمّی و کیفی ، عبادتِ خود را به شیوه ی بهتری به انجام رساند ، نه اینکه با بی توجّه ای ، هر روز از نظر عبادتِ دچار پسرفت وعقب گرد شود ،  مثلاً اگر در گذشته نماز را بجا می آورد ، الان آن را کنار گذاشته ، و یا اگر در گذشته ، نماز را با توجّه بجا می آورد ، امروز آن را با کسالت و سستی بجا می آورد و یا اینکه قبلاً نماز را در ابتدای وقت می خواند ولی اکنون آن را به آخر وقت موکول می نماید .

تلگرام= @farhangenamaz110

کفّاره گناهان

کفّاره گناهان

• انسان برای شستشوی آلودگی ها از جسم خود از آب استفاده می کند ، ولی تنها جسم انسان آلوده نمی شود ، بلکه روح او نیز دچار آلودگی می گردد ، گناهان از جمله عواملی است که روح انسان را ناپاک می گرداند ، برای شستشوی روح ، توبه را قرار داده اند که انسان بر اثر آن از گناهان خود بازگشت نموده و با اعمال شایسته به جبران آنها می پردازد .
• در این میان ، عبادتِ خداوند ، نقش باز دارنده از گناهان را خواهد داشت ، زیرا کسی که با گناه ، روح خود را آلوده می سازد ، در حقیقت با اینکار از بندگی خداوند خارج شده و در راه شیطان گام برداشته ، و چنین شخصی هنگامیکه به عبادت خداوند می پردازد به اطاعت و بندگی خداوند بازگشت نموده ، لذا با هر عبادتی که از سوی او صورت می پذیرد ، بازگشت به راه خداوند از ناحیه ی او تکرار شده است .
• در میان عبادات ، نماز از اهمیت خاصی بر خوردار است ، زیرا نماز با رکوع و سجودی که دارد ، انسان را به خضوع و خشوع در برابر آفریننده ی خویش وا داشته ، و این به خاک افتادن ، حالت خاکساری را در وجود او به تکرار وا می دارد ، و به مرور زمان روح تواضع و تسلیم در وجود انسان نهادینه می گردد ، و هنگامیکه روح تسلیم در برابر خداوند در انسان تقویت گردید ، از بدیها بیشتر فاصله خواهد گرفت .
• و اگر نماز را کفّاره ی گناهان انسان دانسته اند (1) به همین جهت است که بندگی خداوند می تواند بر بندگی هوی و هوس و پیروی از شیطان غلبه نموده و آنها را بپوشاند و اثر گناهانی را که در روح انسان ایجاد شده ، از بین ببرد .

----------------------

1- مستدرک‏ الوسائل ج : 3 ص : 15

 

باور و پرستش

باور و پرستش

• انسان در مرحله ی نخستِ ارتباط خویش با خداوند ، نیازمندِ معرفت و شناخت است و پس از اینکه این معرفت در او تحقّق پیدا نمود ، به مرحله ی باور ، ایمان و اعتقاد به خداوند راه می یابد ، و هنگامیکه این ایمان در وجود او ریشه گرفته و استحکام یافت و به دستورات الهی گردن نهاد ، به مرحله ی پرستش و عبادت خداوند راه پیدا می کند ، بنابراین باور به خداوند مقدّم بر پرستش او می باشد .
• در بین مردم کسانی که به وجود خداوند باور داشته و در عین حال به پرستش و عبادت او روی نمی آورند ، یافت می شوند ، ولی باید دانست اعتقاد به خداوند مقدّمه ای برای ستایش و بندگی او می باشد و با این بندگی انسان در مسیر کمال گام بر خواهد داشت ، و اگر انسان پس از اعتقاد به وجود خداوند ، به عبادت الهی اقدام نکند ، در مسیر بندگی قدم برنداشته و خود را از مسیر کمال باز داشته است .
• نماز نمونه ای روشن از بندگی و عبادت خداوند است، از امام صادق علیه السلام سؤال شد: برترین و محبوبترین چیزی که بندگان به واسطه ی آن به خداوند نزدیک می شوند ، چیست ؟ امام فرمودند : من پس از معرفت خداوند چیزی برتر از نماز نمی شناسم ، سپس امام فرمودند : آیا ندیدی بنده ی صالح خداوند عیسی بن مریم (در قرآن ) فرمود : خداوند به من سفارش کرده تا زنده ام نماز و زکات را بجا آورم (1)
• آیه ای که در کلام امام صادق علیه السلام مورد استناد قرار گرفت در سوره ی حضرت مریم علیها السلام می باشد (2) و حکایت سخنان حضرت عیسی علیه السلام در هنگامی است که کودکی تازه تولد یافته بوده و به امر الهی در سن کودکی به سخن آمده است ، و پیام این سخن آن است که نماز ، عبادتی است که باید در طول عمر و تا زمانی که انسان زنده است برپا داشته شود و به هیچ وجه نباید آن را رها نمود و تا آخر عمر باید انجام شود .

--------------------

1-الکافی   ج  3   ص  264

2-مریم/31

 

غم زدایی

 

غم زدایی

• انسان دارای حالت هایی از غم و اندوه ، شادی ، نگرانی ، خشم وترس می باشد و هر حالتی ، اثری خوشایند و یا نا خوشایند در انسان ایجاد می کند ، مثلاً وقتی انسان ، مطلوب یا محبوبی را داشته باشد و بر اثر حادثه ای آن را از دست دهد ، برای آن نگران و اندوهناک می شود و اگر به مقصود و هدفی که دارد دست یابد ، برای آن شاد و خوشحال می شود ، در این میان از دست دادن مطلوب  ، برای انسان آزار دهنده و دشوار است ، که معمولاً انسان به دنبال راهی می گردد که از آن رهایی یابد .
• انسان ها در هنگامیکه چیزی را از دست داده  ویا در رسیدن به مقصود خویش ، نا کام می گردند ، سعی می کنند بگونه ای ، نا کامی حاصل از آن را جبران نمایند ، در این راستا ، یا اهمیت آن را در ذهن خود ، کاهش داده و یا از جبران و دست یابی آن منصرف شده واز خیرآن می گذرند و یا دوباره تلاش نموده ، به آن دست یابند ، وگروهی نیز دست روی دست گذاشته در فقدان آن به حزن و اندوه روی می آورند . و به اندازه ای برای آن تأسّف خورده که خود را بیمار نموده ، به پزشک و دارو ، توسّل پیدا می کنند .
• در این راستا ، روی آوردن به مسائل معنوی ، چاره ای برای فرار از اندوه دنیا معرفی شده که جنبه ی تسکین دهنده ی روح ناآرام انسان و راهی برای رهایی از اضطراب های ناشی از آن می باشد ، قرآن کریم نیز در سختی ها ، توصیه به یاری جستن از صبر و نماز می کند (1) زیرا صبر برسختی ها و پرهیز از بی تابی در برابر نا ملایمات ، روح انسان را مقاوم نموده  و نماز ارتباط انسان را با خداوند تقویت و در نتیجه تکیه بر قدرت شکست نا پذیر الهی را برای او فراهم می نماید .
• امام صادق علیه السلام می فرماید : هنگامیکه غمی از غم های دنیا بر شما وارد می شود ، چه مانع شما می شود ، که وضو گرفته ، به مسجد روید و دو رکعت نماز بجا آورده و خداوند را خوانده و دعا نمایید .! زیرا خداوند می فرماید : از صبر و نماز کمک بطلبید (2).  علاوه بر اینکه کسانی که در اندوه از دست دادن مطلوب خود ، صبر را پیشه می کنند به پاداش صابران نیز نائل شده و با انجام عبادت به اجر و ثواب الهی نیزدست می یابند .

تلگرام= @farhangenamaz110

---------------------

1- یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرین‏ (بقره/153)

2- وسائل‏ الشیعة    ج 8   ص138   باب31

پذیرشِ عمل

 

پذیرشِ عمل

• دربحث انجام عبادات با موضوعی با عنوانِ قبولیِ عمل روبرو هستیم ، قبولی عمل به این معنا است که عبادتی را که انجام داده ایم از سوی خداوند پذیرفته شود ، این موضوع در برخی از آیات قرآن نیز انعکاس یافته است ، از باب نمونه : هنگامیکه حضرت ابراهیم (ع) به همراه فرزندش اسماعیل (ع) پایه ها و دیوارهای خانه ی خداوند(کعبه) را بالا بردند از خداوند در خواست قبولی عمل خود را کردند (1) و یا هابیل وقابیل برای تقرّب به خداوند هر کدام عملی را انجام دادند که فقط عمل یکی از آن دو پذیرفته شد ولی عمل دیگری پذیرفته نشد (2) در اینگونه موارد ، مقصود از قبول شدن عمل ، آن است که اجر وپاداش الهی به آن تعلّق گیرد (3)
• به موضوع قبولی عبادت در بخشی از دعاها نیزاشاره شده است ، به عنوان نمونه : در دعایی که پس از نمازهای واجب خوانده می شود آمده است : "خداوندا من نمازی را بجا آوردم که تو نیازی به آن نداشتی و تنها انگیزه ی من از انجام آن ، بزرگداشت و اطاعت واجابت فرمان تو بوده است ، خدای من ، اگر درعبادتی که بجا آوردم  ، کاستی یا نقصی در رکوع و سجودش بود ، من را مؤاخذه نکن وبا لطف خویش آن را قبول و من را مورد آمرزش خود قرار ده ، به رحمتت ، ای مهربانترین مهربانان !"(4)
• یکی ازچیزهایی که در قبولی عمل شرط است ، وجود اخلاص و قصدِ الهی داشتن در انجام آن است ، از این رو عملی که از روی ریا انجام شود مورد قبول قرار نمی گیرد (5) از سوی دیگر، ضمن اینکه انسان عبادت را بر اساس یک تکلیف و وظیفه ی الهی انجام می دهد ، نمی داند که عبادتش از جانب خداوند پذیرفته شده یا پذیرفته نشده است ، لذا در خواست قبول شدن عبادت پس از انجام آن ، امر مطلوبی خواهد بود ، همانگونه که دعا برای قبولی اعمال ِدیگران نیز مطلوب می باشد (6 )
• و هنگامیکه انسان از قبول شدن یا نشدن عمل خود در پیشگاه الهی باخبر نباشد ، دچار غرور و فریفته شدن به عبادت خویش نخواهد شد ، و همیشه احتمال می دهد که ممکن است در عبادت خود تقصیر و یا کوتاهی نموده لذا در کسب اخلاص وسایرعوامل قبولی عبادت تلاش خواهد نمود .

________________

1-بقره/127

2-مائده/27

3-مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‏3، ص: 282

4-بحارالأنوار   ج  83   ص  38    باب 3 ( إِلَهِی هَذِهِ صَلَاتِی صَلَّیْتُهَا ...)

5-المیزان فی تفسیر القرآن، ج‏2، ص: 390

6-در روایت وارد شده که پیامبرصلی الله علیه وآله به کسانی که از مکه باز می گشتند ، می فرمود : خداوند اعمال و مناسک شما را قبول فرماید (تقبّل الله نسکک...) مستدرک‏الوسائل   ج  8    ص 232  باب  44

تلگرام= @farhangenamaz110

حالِ خوب

حالِ خوب

• هر فرد صبح خود را به گونه ای شروع وآغاز می کند ، برخی با نشاط و سرزندگی و برخی با کسالت و افسردگی ، گروهی با تلاش و امید و گروهی با تنبلی و نا امیدی ، جمعی با ترس و نگرانی و جمعی با شجاعت و اراده ای قوی ، با توجّه به اینکه صبح خود را چگونه آغاز کنیم می توانیم طول روز و پایان روز خود را پیش بینی نماییم ، بدون شک اگر صبح را با حال خوب شروع کنیم می توان پیش بینی نمود روز خوبی را داشته باشیم واگر روز خود را با حال بد آغاز نماییم ، احتمال اینکه تا پایان روز ، حال خوشی نداشته باشیم ، وجود دارد .
• داشتن اخلاق نیک و برخورداری از حُسن نیّت وخیرخواهی نسبت به همنوعان ، وداشتن انگیزه برای انجام کارخیر و کمک به سایر انسان ها از جمله عواملی خواهد بود که در ایجادِ حالِ خوب در انسان مؤثر می باشد و از سوی دیگر ، داشتن اخلاق نا پسند و وجود سوء نیت و بد خواهی نسبت به همنوع خویش و بی انگیزه بودن در انجام کارهای پسندیده و نیّتِ آزار رسانی به دیگران از عواملی خواهد بود که حال بد را در وجود انسان تقویت می نماید .
• امروزه بسیاری از کارشناسان به دنبال آن هستند که راه هایی را به انسان معرفی کنند تا بتواند در شرایط نگران کننده و زندگی پر تلاطم در جهان امروز ، تا حدودی حال انسان را بهتر نموده و آرامش بیشتری را برای او به ارمغان بیاورد ، و از این رو است که امروزه تعبیری را با عنوان " انرژی مثبت " بکار می بندند که از آن نیرویی را قصد می کنند که بتواند ذهن و افکار و احساسات انسان را به طرز سازنده ای تحت تأثیر قرار دهد  که با وجود آن انسان با تلاش ، امید وبهروزی به زندگی خود ادامه دهد .
• در این راستا ، توجّه به موضوعات معنوی ، به ویژه ارتباط با خداوند و راز ونیاز با او درایجاد حال خوب ومعنوی در انسان بسیار مؤثر می باشد ، از این رو هنگامیکه انسان هنگام ِصبح از خواب بیدار می شود و با آب ، وضو می گیرد ، و نماز را با حالت توجّه بر پا می دارد ، نشاطی معنوی را در خود احساس می کند که می تواند با مراقبت و به یاد خدا بودن در طول روز ، آن را تا پایان روز حفظ نماید .

 

تلگرام= @farhangenamaz110

بانگ نماز

 

بانگ نماز

• بسیاری از کسانی که پایبند به انجام عبادت می باشند ، برای یاد آوری زمان برپا داشتن نماز ، به ویژه برای برخاستن از خواب ، برای نماز صبح ، از ساعت استفاده می کنند ، از این رو زنگ ساعت که نواخته می شود ، آنان از خواب بیدار شده و خود را برای نماز مهیّا می کنند ، در این راستا ، استفاده از ساعت و تنظیم آن ، نشانه ی تعهّدی است که شخص مؤمن نسبت به انجام عبادت دارد .
• در گذشته های دور که چنین ابزاری برای یاد آوری وقت نماز وجود نداشت ، مردم از نشانه های طبیعی برای تشخیص وقت نماز استفاده می کردند ،  وگفتن أذان در مناره های مساجد در هر محلّه ، راهی برای اعلام فرا رسیدن وقت نماز به مردم بوده که حتی در فصل زمستان و در سرمای شدید هوا ، ترک نمی شده است ، واین کار برخاسته از ایمانی بوده که گوینده ی اذان را در شرایط سخت و سرمای هوا از مکان گرم به بالای مناره  می آورده و به گفتن أذان می پرداخته است .
• البته روایاتی که در فضیلت اذان وارد شده نیز در تشویق مسلمانان به گفتن اذان مؤثر بوده است که از جمله ی آنها این روایات است که : پیامبرصلی الله علیه وآله فرمودند : اذان گویندگان در قیامت سرافرازتر از همه خواهند بود (1) و برای درک فضیلت این موضوع ، مسلمانان گاه در وقت نماز در خانه های خود به مکانی مرتفع می رفته واذان می گفتند واز این طریق همسایگان را نسبت به برپا داشتن نماز ، یاد آوری می نمودند .
• امروزه انتظار می رود که با وجود همه گونه وسائل رفاهی برای انجام عبادت ، بیش از گذشته شاهدِ إقبال و توجّه مردم به انجام عبادت بوده و کمترشاهدِ بی توجّهی نسبت به عبادتِ با اهمیتی ، همچون نماز باشیم ولی گاه احساس می شود ، هر چه رفاه بیشتر شود ، برخی از افراد تنبل تر و بی انگیزه تردر انجام عبادت می گردند ، رسولخدا صلی الله علیه وآله فرمودند : ازسستی وکاهلی بپرهیزید ، چون کسی که سستی می کند ، حق خداوند را نیز بجا نخواهد آورد .(2)

---------------------

1- الفقه على المذاهب الأربعة و مذهب أهل البیت علیهم السلام؛ ج‌1، ص: 438

 2-( إِیَّاکُمْ وَ الْکَسَلَ فَإِنَّهُ مَنْ کَسِلَ لَمْ یُؤَدِّ حَقَّ اللَّهِ عَزَّ وَ جَل‏ّّ) بحار الأنوار ،ج‏10،ص:99

 

تلگرام= @farhangenamaz110

پایبندی

،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،،

پایبندی

• اصل و ریشه ی ایمان ، از ایمان به خداوند آغاز می شود و شخصی که از چنین ایمانی بهره مند است "مؤمن" نام می گیرد ، ولی این ایمان تنها در اعتقاد به وجودِ خداوند ، محدود نمی شود ، و در ادامه به دستورات الهی نیز تعلّق خواهد گرفت ، این دستورات در حقیقت برنامه ای هستند که با عمل به آنها سعادت انسان در این دنیا و در جهان دیگر ، رقم خواهد خورد ، در این میان واسطه ی رساندن این دستورات به انسان ها پیامبران الهی می باشند که لازم است آنان را نیز تصدیق نموده و به آنان و رسالت آنان نیز ایمان آورد .
• هنگامیکه انسان به دستورات الهی توجّه نموده و به آنها عمل نمود ، حالتی در او پدید می آید به نام "پایبندی" و تا هنگامیکه این عمل در رفتار مؤمن ظهور نیابد به او "پایبند" اطلاق نخواهد شد ، لذا فردی که گاه به دستورات الهی عمل نموده و گاه به آن عمل نمی کند ، هنوز پایبندی در او ایجاد نشده است ، به یقین پایبند بودن  ، به درجه ی ایمان انسان نیز مربوط می گردد ، لذا فردی که در سطح پایینی از ایمان قرار گرفته باشد ، پایبندی چندانی به دستورات الهی نخواهد داشت .
• کسانیکه می خواهند مؤمنِ پایبندی به دستورات الهی باشند ، لازم است به ارتقاء سطح ایمانی خود ، توجّه نموده و به راه های افزایش ایمان خود بیندیشند ، در این راستا ، دعا و در خواستِ از خداوند برای افزایش ایمان ، در بالا رفتن ایمان انسان مؤثر خواهد بود و پس از آن ، مراقبت واستمرار در عمل به دستورات خداوند ، پایبندی انسان را به آنها می افزاید .
• در میان دستورات الهی و برنامه هایی که نقش اساسی در سعادت انسان دارد ، نماز جایگاه ویژه ای دارد  که لازم است ، توجّهِ جدّی به انجام آن و استمرار در برپا داشتن آن داشت ، این استمرار در توجّه به این عبادت ، به مرور زمان "پایبندی" نسبت به دستورات الهی را در انسان ایجاد نموده  و در اینصورت انسان نمی خواهد در هیچ شرایطی از انجام آن شانه خالی نموده و یا در انجام آن کوتاهی نماید .

 

تلگرام= @farhangenamaz110