دلِ پاک

 

دلِ پاک

• برای راه یافتن به قُرب الهی و رسیدن به کمال و دست یابی به خیر دنیا وآخرت ، در مرحله ی اول نیازمند ایمان هستیم ، ایمان ، راه ورود به این خیر و سعادت را هموار می کند ، البته در کنار ایمان ، به عمل نیز نیازمند خواهیم بود وعمل نیز گاه ، عملِ قلبی است و گاه ، عملی است که با اعضاء و جوارح انجام می شود ، مثلاً نماز به عنوان یک عمل عبادی که از ایمان انسان سرچشمه می گیرد ، از دو بخش باطنی وظاهری تشکیل شده ، بخش باطنی و قلبی آن نیّت الهی داشتن است و بخش ظاهری آن افعالِ نماز اعمّ از قیام ، ایستادن ، نشستن ، ذکر و تلاوت قرآن و ... می باشد .
• بسیاری از توصیه های اخلاقی در رابطه با پاک سازی قلب و دل انسان ، از گناهان است ، مثلاً امام علی علیه السلام می فرماید : کسیکه تقوای قلبی داشته باشد ، حسد را در آن راه نمی دهد (1) یا می فرمایند : مؤمن کسی است که دل خود را از هر پستی پاک نماید (2) و یا می فرمایند : بدترین چیزی که در دل می نشیند کینه جویی است (3) و بخش دیگری از توصیه های اخلاقی در رابطه با سایر اعضا و جوارح انسان است مثلاً توصیه شده راه رفتن انسان از روی فروتنی باشد ، چشم را از حرام ببندد و گوش را وقف شنیدن مطالب آموزنده و مفید نماید (4) ویا توصیه هایی که در قرآن در رابطه با برپا داشتن نماز وادای زکات وجود دارد (5) .
• از این رو کسانیکه این سخن را تکرار می کنند که :"دلت پاک باشد" و قصدشان این است که فقط ما وظیفه داریم دلمان را از آلودگی هایی چون حسد ، کینه ، بدگمانی و مانند آن پاک نگاه داریم و بیش از آن وظیفه ای نداریم ، آنان از طرفی وظایف انسان را در یک دایره ی خاص محدود نموده و از سوی دیگر سایر وظایف عملی انسان را نفی می کنند ، از جهت دیگر باید سؤال نمود آنان چقدر در این ادّعای خود ، صادق هستند ، و تا چه اندازه خود آنها به این موضوع پایبند هستند ، علاوه بر اینکه این نوع سخنان ، یک نوع انکار واقعیت نیز هست ، زیرا تنها وظیفه ی ما پاک نگاه داشتن دل نیست بلکه ما وظایف عملی دیگری نیز همواره خواهیم داشت .

-----------------------

1-(من اتّقى قلبه لم یدخله الحسد) غررالحکم

2-( المؤمن من طهّر قلبه من الدّنیّة) غررالحکم

3-( شرّ ما سکن القلب الحقد) غررالحکم

4-اشاره به بخش هایی از خطبه ی متقین در نهج البلاغه

5-بقره/43

تلگرام= @farhangenamaz110

خدمت به خلق

 

خدمت به خلق

• یکی از اهداف آفرینش انسان ، عبادت و بندگی ِخداوند می باشد ، و عبادات جنبه های مختلفی دارد  ، که بر اثر انجام آنها ، انسان در مسیر عبودیت و هدفِ از آفرینش خود قدم بر داشته است ، حقیقت عبادت نیز تسلیم فرمان خداوند بودن و تعهّد و پایبندی به دستورات الهی می باشد که در ابعاد مختلف تحقّق می یابد ، از این رو هر عمل خدا پسندانه ای که از سوی شرع مُهر تأیید خورده و با نیت الهی به انجام می رسد ،  عملی عبادی محسوب می شود .
• اعمالِ عبادی ، گاه مانند نماز ، جنبه ی پرستش و نیایش داشته و گاه همچون روزه ، خودداری از خوردن و آشامیدن و پرهیز از چند عملِ خاص در طول روز و تا هنگام شب است و گاه جنبه ی مالی واقتصادی ، مانند خمس و زکات دارد  وگاه رفتن به زیارت خانه ی خدا و بجا آوردن مناسک حج است و ... که هر کدام از آنها فلسفه ی خاص خود را داشته و به نوعی موجب تربیت وسازندگی انسان می گردد .
• عبادات ضمن اینکه در بر دارنده ی منافع فردی است ، می تواند منافع اجتماعی نیز داشته باشد ، و کمتر عبادتی است که فقط جنبه ی فردی داشته باشد وهیچ جنبه ی اجتماعی برای آن تصوّر نگردد ، گرچه برخی از عبادات جنبه ی فردی آن قوی تر است و برخی از عباداتِ دیگر ، جنبه ی اجتماعی آن پر رنگ تر می باشد ،  مثلاً  نماز هم سازنده ی فرد است و هم موجب گسترش فرهنگ عبودیت و توحیدی در جامعه می گردد و هنگامیکه فردی ساخته شد ، ثمره ی آن در خانواده و جامعه ، به ظهور می رسد  ، یا پرداختِ خمس و زکات ضمن اینکه باعث طهارت نفس و پاک شدن دل و جان از بخل و آز می گردد  ، کمکی به نیاز مندان جامعه خواهد بود و همینطور در سایر عبادات ...
• از این رو  ، اینکه برخی به استناد به شعری می گویند : "عبادت به جز خدمت خلق نیست" ! ، و این را بهانه ای می کنند که برخی از عبادات مانند نماز را رها کنند ، این هم از اشتباهاتی می باشد که متأسّفانه برخی گرفتار آن شده اند ، و فکر می کنند ، تنها جنبه ی عبادت ، جنبه ی اجتماعی آن است که منافع آن به خلقِ خداوند می رسد ، و از جنبه ی فردی آن غفلت می کنند ، و این افراد نمی دانند که نمی توان با استناد به شعر و ضرب المثل  از انجام تکالیف و واجبات الهی شانه خالی نمود .!

تلگرام= @farhangenamaz110

@farhangenamaz110=سروش

منزّه است او

 

منزّه است او

• نماز گزار در طول نماز بارها خدا را به پاکی و بی نقص وعیب بودن ، یاد می کند و با گفتن "سبحان الله" به این حقیقت اعتراف می کند ، در رکوع ، سبحان الله می گوید ، در سجده سبحان الله می گوید ، در رکعت سوم وچهارم ، تسبیحات اربعه را می گوید که یک بخش آن ، سبحان الله است ، نماز گزار با تسبیح گفتنِ خود ، خداوند را تنزیه می کند و او را به پاکی و قداست یاد نموده و از هر عیب و نقص دور می داند ، نمازگزار باور دارد که جهل و نادانی در خداوند راه ندارد و چیزی در عالم از خداوند پوشیده نخواهد ماند و خداوند از نیت قلبی نمازگزار آگاه است هر چند نمازگزار آن را ابراز نکرده باشد ، لذا خداوند می داند ، آیا نماز گزار ، نماز خود را خالص برای خداوند بجا آورده و یا عبادت او برای ریا ونشان دادن به دیگران است ؟!.
• نماز گزار با گفتن "سبحان الله" بر این باور است که خداوند کاری که حکیمانه نباشد ، انجام نمی دهد ، او می داند تمام افعال الهی حکمتی دارد و کار لغو وبیهوده از خداوند سر نمی زند ، و اگر در زندگی دچار تنگنایی شده و در سختی و دشواری قرار گرفته است ، آزمایشی از سوی خداوند است که در آن صورت اگر صبر وشکیبایی را پیشه ی خود سازد ، به ثواب و پاداش صابران نیز نائل می گردد ، بنابراین همچون افراد نادان به حکمت های خداوند ، اشکال وایراد ، نمی گیرد و زبان به ناسپاسی و شکایت باز نمی کند ، بلکه نماز گزار یاد گرفته در برابر نعمت های الهی "الحمد لله" بگوید .
• نماز گزار در سجده و رکوع " سبحان الله " را سه بار تکرار می کند ، تا منزّه بودن خداوند از هر عیب ونقصی بر دل و باورش بنشیند و هیچگاه آن را از یاد نبرد ، نماز گزار توجّه دارد اگر می گوید خداوند بی عیب است ، بنده اش سراسرعیب است و اگر می گوید خداوند بی نقص است بنده اش مبتلا به نقص وکاستی است ، لذا باور دارد از خود چیزی ندارد ، بلکه هرچه دارد از خدا دارد ، نماز گزار در دعاهای خود این عبارت را تکرار می کند : " اللَّهُمَّ مَا بِنَا مِنْ نِعْمَةٍ فَمِنْکَ لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ أَسْتَغْفِرُکَ وَ أَتُوبُ إِلَیْکَ‏ " : خدایا هر نعمتی که ما داریم از سوی تو است تو خدایی هستی که معبود دیگری جز تو نیست ، لذا (در برابرخطاهایم و کاستی هایم ) از تو آمرزش می جویم و به سوی تو بازگشت می کنم . (1)

-------------------------

1-بخشی از تعقیبات نماز مغرب (مفاتیح الجنان )

تلگرام= @farhangenamaz110

قیام

 

قیام

• یکی از افعالی که نمازگزار در حال نماز انجام می دهد "قیام" است ، قیام که به معنای برخاستن و برپا شدن است ، حاکی از حرکت و عملی است که انسان در برابر پروردگار خویش انجام داده ، و تلاشی است که در جهت اطاعت از فرمان الهی به انجام می رساند ، همانگونه که نشستن کنایه از در جای خود قرار گرفتن و حرکت نداشتن است ، از این رو نماز گزار وقتی دعوت خداوند را مبنی بر عبادت می شنود ، برای این امر قیام می کند و برای اطاعت ، بر پا می ایستد .
• نماز گزار برای شروعِ نماز ، نخست قیام می کند ، ولی در ادامه ی نماز می نشیند ، این نشستن در نماز ، از بابِ از حرکت باز ایستادن نیست ، بلکه نشستن بنده در برابر مولای خویش و حاکی از کوچکی وحقارتی است که در برابر خداوند ، احساس می کند به تعبیر دیگر نماز گزار با زبان حال و با نشانِ عملی خود ، ابراز می دارد من بنده ی تو و تسلیم فرمان تو هستم ، لذا چون بنده ای کوچک وحقیر در برابر تو به رسم ادب بر زمین نشسته ام .
• علاوه بر اینکه نماز گزار اعتراف می کند اگر می ایستم و می نشینم به توان وقدرتی است که خداوند به من داده است و اگر چنین نیرویی را به من نمی داد قدرت ایستادن در برابر او را نداشتم ، ضمن اینکه نماز گزار درحالیکه ایستاده کتاب خداوند را و آیاتی را که بر بنده اش نازل نموده ، قرائت می کند و در حال نماز از خود چیزی را نمی گوید ، بلکه به تلاوت قرآن وذکر و تسبیح او می پردازد .
• از سوی دیگر نماز گزار می داند و در نظر می گیرد در برابر چه خداوندی ایستاده است و با چه حالی باید بایستد ، او در برابر خداوندی ایستاده که جبّار(1) ، مسلّط ، قاهر وقادر است ، لذا با حالت سرشکستگی در برابر خداوند می ایستد نه با حالت تکبّر و گردنکشی ؛ با حالت عجز ودرماندگی می ایستد ، نه با حالت توانگری ، با حالت فروتنی می ایستد نه با حالت غرور و خود خواهی ، با حالت اعتراف به تقصیر وکوتاهیِ خود در برابر خداوند می ایستد نه با حالت انکار.

----------------------

1- امام رضا علیه السلام :  أَنَّ عِلَّةَ الصَّلَاةِ أَنَّهَا إِقْرَارٌ بِالرُّبُوبِیَّةِ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ خَلْعُ الْأَنْدَادِ وَ قِیَامٌ بَیْنَ یَدَیِ الْجَبَّارِ جَلَّ جَلَالُهُ بِالذُّلِّ وَ الْمَسْکَنَةِ وَ الْخُضُوعِ وَ الِاعْتِرَاف‏ ... وسائل‏ الشیعة   ج  4    ص 8   

تلگرام= @farhangenamaz110

با هم

 

با هم

• عبادتی چون نماز را می شود به دو صورت فردی  و اجتماعی بجا آورد ، انجام عبادت به صورت فردی بستگی به شرایط شخصی افراد دارد ، ولی آنچه به آن توصیه شده  است ، برپا داشتن نماز به صورت جمعی می باشد ، که دارای آثار و برکات فراوانی هم برای فرد وهم برای جامعه می باشد . از جنبه ی فردی آن ، ضمن اینکه افراد به ادای تکلیف و وظیفه می پردازند ، روح معنویت را در نمازگزار زنده  نگاه داشته و ارتباط او را با خداوند استمرار می بخشد .
• از جنبه ی اجتماعی ؛  نماز جماعت ، ضمن اینکه ثواب و بهره ی معنوی عبادت را می افزاید ، زمینه ارتباط افراد مؤمن با یکدیگر را فراهم می کند ، به ویژه در عصر و زمان کنونی که به دلیل گسترش رسانه ها و پیام رسان ها ، افراد از حضور فیزیکی در کنار هم کم بهره شده و به علت گسترش شهرها و آپارتمان ها ، وتغییر سبک زندگی ، گاه افراد از حال همسایگان خویش بی خبر هستند ، نماز جماعت توفیقی را فراهم می کند که افرادی که در یک محله زندگی و یا در یک محیط کار می کنند ، به برکت نماز در کنار یکدیگر حضور پیدا نموده واز حال یکدیگر با خبر شوند .
• نماز جماعت به ویژه اگر در مسجد برگزار شود ، ضمن اینکه از بهره ی معنوی بیشتری برخوردار است ، زمینه ای را فراهم می کند که افراد مؤمن در کارهای فرهنگی ، آموزشی ، تربیتی و خیرخواهانه شرکت نمایند و از این جهت هم خود به رشد معنوی واخلاقی دست یابند وهم در حدّ خود قدمی برای رفع مشکل جامعه بردارند ، لذا در احادیث به حضور در مسجد تأکید و آنجا را خانه ی خداوند معرفی نموده (1) تا از این طریق افراد تشویق به حضور در این مکان های معنوی شوند .
• علاوه بر اینکه مساجد مکانی برای آموزش معارف دینی ومعرفت بیشتر نسبت به تکالیف و وظایف دینی نیز می باشد ، زیرا بسیاری از افراد ، خود به تنهایی فرصتی برای مطالعه وتحقیق در مورد دین را نداشته واگر مکانی برای فراگیری دانش دینی در هر مکان ومحله نباشد بطور کلی از این مسائل بی بهره خواهند ماند و از این بابت به خسارتی معنوی دچار خواهند شد .

----------------------

1- امام صادق علیه السلام : عَلَیکُم بِإتیانِ المَساجِدِ فَإنَّها بُیوتُ اللّه ِ فِی الأرضِ ؛ [ الأمالى ، صدوق ، ص 44 .]

فرهنگ نماز در پیام رسان سروش =@farhangnmaz110

صعود به قلّه

صعود به قلّه

• کسیکه به ورزش کوهنوردی می پردازد هدفش رسیدن به مکانی مرتفع است که بالاتر از آنجا ، جایی نیست و برای رسیدن به آنجا هم نیازمند همّت است و هم محتاج  به تلاش و کوشش ، به تعبیر دیگر اگر انسان در رفتن به کوه ، دور نمایی را برای خود در نظر نگیرد و فقط راه برود ، شاید از رسیدن به بالای کوه باز بماند و اگر دور نمایی را در نظر داشته باشد و برای رسیدن به آن تلاش نکند ، باز هم از دست یابی به بلندای کوه باز می ماند .
• این صعود به قلّه ، تنها مخصوصِ کوه نمی باشد ، بلکه در تمام مسائل مادی و معنوی جریان دارد ، و مقصود از این صعود ، بالا رفتن و موفقیت و دست یابی به قله های پیشرفت است ، از این رو می بینیم که در مسائل معنوی نیز به ما توصیه نموده اند که فردای ما بهتر از دیروز ما باشد و از لحاظ معنوی یک قدم به جلو رفته و پیشرفت نماییم ، لذا امام صادق علیه السلام می فرمایند : کسیکه دو روزش با هم یکسان باشد ، از رحمت خداوند به دور است (1)
• در امری چون عبادت نیز شایسته است انسان به دنبال پیشرفت باشد و تلاش نماید روز به روز راه کمال را در این جهت بپیماید ، نه اینکه راضی به ماندن در همان حدّی باشد که قرار دارد و خواهان بالا رفتن نباشد و فقط در جای خود باقی بماند ، به ویژه اینکه ،کمالاتِ معنوی حدِّ و اندازه ای ندارد و انسان هر چه پیش رود باز هم راه ، برای پیشرفتِ بیشتر وجود دارد و از درک و فهم بشر خارج است .
• اینکه عبادتی چون نماز را وسیله ی عروج و بالارفتن مؤمن معرفی کرده اند (2) برای این است که نماز باعث قُرب و نزدیکی بنده به خداوند می شود ، لذا در نماز این قابلیت وجود دارد  که انسان را بالا ببرد ، ولی اگر فردی علاقه و انگیزه ای برای رشد معنوی نداشته باشد ، از نمازش بهره ای را که باید ببرد ، نخواهد برد و تنها در حدّ رفعِ تکلیف وانجام وظیفه است که برپا می گردد .

--------------------------

1-(من استوی یوماه فهو مغبون ) معانی الاخبار ص342

2-بحارالأنوار ج : 79 ص : 303

فرهنگ نماز در پیام رسان سروش =@farhangnmaz110

جهت گیری الهی

 

جهت گیری الهی

• وقتی ایمان انسان افزایش پیدا نماید ، به مرحله ای می رسد که همه چیز را الهی می بیند و منشأ هر خیری را که به او می رسد خدا می داند ، انسان مؤمن می داند اگر نعمتی به او می رسد ، خداوند زمینه آن را فراهم نموده واگر بدی و سختی ومصیبتی به او رسد ، می داند اعمال انسان موجبِ چنین سختی و ناراحتی گردیده است ، لذا انسان مؤمن در روبرو شدن با نعمت های الهی به سپاسگزاری می پردازد ، و در هنگام بلاها وسختی ها ، به بررسی اعمالی می پردازد که چنین نتیجه ی نا خوشایندی را پدید آورده و اگر کوتاهی نموده در پیشگاه خداوند از آنها آمرزش و بخشش را طلب می کند .
• امام علی علیه السلام انسان مؤمن را کسی می داند که اگر چیزی را دوست می دارد و یا چیزی را دشمن میدارد و اگر چیزی را اخذ می کند و یا چیزی را رها می سازد برای خداست (1) لذا فرد مؤمن برای خواسته ی دل خود کاری را انجام نمی دهد ، و انگیزه او برای هر کاری خواست خداوند است واگر دلبخواه او با خواست و رضای الهی منطبق بود آن را دنبال می کند و اگر با خواست خداوند همسو نبود آن را رها می کند ، اگر کسی را دوست می دارد تلاش می کند این دوستی بخاطر خداوند باشد واگر از کسی بغضی به دل می گیرد به خاطر هوای نفسش نیست بلکه آن را با خواست خداوند می سنجد واگر برای خدا نبود از آن صرف نظر می کند .
• فرد مؤمن اگر به سوی قبله نماز می خواند ، قبله ، پیام توحید و اخلاص را برای او به ارمغان می آورد ، و در حقیقت ایستادن در مقابل قبله  جهت گیریِ توحیدی  را به او در تمام رفتارها وحرکات زندگی یاد آوری می نماید ، و به او می آموزد که انگیزه واحساسات وگرایش های خود را نیز با چنین جهتی(الهی) دنبال کند ، لذا مؤمن دوستیش نیز الهی و دشمنیش نیز بر اساس معیار الهی خواهد بود نه بر اساس هوای نفس و خواسته ی دلش ، از این رو اگر چیزی برای خدا نبود از آن دست بر می دارد واگر برای خدا و رضای او بود به سمت او حرکت می کند .

--------------------

1- المؤمن من کان حبه لله و بغضه لله و أخذه لله و ترکه لله (غررالحکم ص 89)

فرهنگ نماز در پیام رسان سروش =@farhangnmaz110

به سوی خوبی ها

 

به سوی خوبی ها

• اعمالی را که انسان انجام می دهد به یک اعتبار می توان به اعمالی که سبب ساز خوبی های دیگر است و به اعمالی که موجب بدی ها و زشتی ها  دیگر است تقسیم نمود ، مثلاً صداقت در زندگی ، انسان را به سوی اخلاص و وفا داری  راهنمایی نموده و دروغ گویی ممکن است پای انسان را به سوی ریا کاری وخیانت ونفاق باز نماید ، به تعبیر دیگر وقتی انسان در لبه ی پرتگاه حرکت کند امکان لغزش او و افتادن در قعر درّه وجود دارد  وکسیکه در مسیر مستقیم و هموار حرکت می کند ، امکان به سلامت رسیدن به مقصد برای او فراهم می باشد .
• کسیکه با توجّه به خواست وفرمان الهی به عبادت او قیام نموده و با اینکار طوق بندگی را به گردن خویش آویخته است ، در حقیقت با عمل و زبانِقال وحال خویش اعلام نموده ، که می خواهد در مسیر خواست خداوند حرکت کند و این همان سوق یافتن به راهی است که مورد توجّه و خوشنودی الهی می باشد ،  لذا چنین فردی خود را آماده ساخته که به سمت رضای الهی گام بردارد و چنین گامی جز با رفتن به سوی اعمال صالح و نیکی ها امکان پذیر نمی باشد .  
• از این رو در ضمن نماز ، نماز گزار از خداوند می خواهد که : "اهدنا الصراط المستقیم" (1) "خدایا ما را به راه راست هدایت فرما" این هدایت به راه راست ، چه هدایت  بر اثر کتاب خداوند باشد یا راه یافتن به حقیقت اسلام یا دین الهی ، یا مقصود پیامبرصلی الله علیه وآله وائمه علیهم السلام باشد (2) ، همه مسیر انسان را به سوی خوبی ها ونیکی هایی باز می کند که بر اثر هدایت دین و اولیاء خداوند برای انسان نمایان گردیده است .
• در نقطه ی مقابل هنگامیکه انسان از عبادت و بندگی خداوند سرباز زند ، و زیر بار اطاعت از فرمان الهی نرود ، در حقیقت در لبه ی پرتگاهی حرکت می نماید که هر لحظه امکان لغزش و غلطیدن در آن برای او وجود خواهد داشت  ، زیرا اگر فرمان خداوند نادیده گرفته شود ، انسان بیشتر درجهت هوی وهوس وتمایلات مادی قرار می گیرد .

---------------------

1-حمد/6

2-التبیان فی تفسیر القرآن، ج‏1، ص: 42

فرهنگ نماز در پیام رسان سروش =@farhangnamaz110

صبر بر طاعت

صبر بر طاعت

• صبر یکی از فضائل اخلاقی در انسان است که با داشتن آن ، انسان می تواند به فضیلت های دیگر اخلاقی و مقامات عالی مادی و معنوی نائل شود ، صبر از جمله صفات و ویژگی های اکتسابی است که انسان برای دست یابی به آن لازم است تلاش نموده و از آن بهره مند گردد ، صبر دارای مراتبی از کم تا زیاد است که هر فرد با توجّه به شرایطی که دارد ممکن است بخشی از آن را دارا  باشد ،  از این رو اگر در مرحله ی پایینی از آن باشد لازم است با تلاش به مرحله ی بالاتر آن صعود نموده  و از مزایای مادی ومعنوی آن بهره مند گردد .
• یکی از اقسام صبر را صبر در مسیر اطاعت خداوند بر شمرده اند ، که بر اساس آن فردی که می خواهد از فرامین الهی پیروی کند ، سختی ها و دشواری هایی را که در این مسیر پیش می آید  تحمّل نموده و این سختی ها باعث نمی شود از اطاعت خداوند شانه خالی نماید و آن را رها کند ، زیرا هر فرد با شرایطی که دارد انجام دستورات خداوند از نظر سختی وآسانی برای او یکسان نیست ، چه بسا انجام تکلیفی برای او آسان باشد و انجام تکلیفی دیگر برای او کمی دشوار باشد ، به عنوان مثال : ممکن است خواندن نماز ظهر برای فردی آسان تر از خواندن نماز صبح باشد ، زیرا در نماز صبح باید از خواب شیرین بلند شود و این برخاستن از خواب برای او دشوار است  ، یا ممکن است برای فردی روزه گرفتن ماه مبارک رمضان در فصل تابستان دشوارتر از نماز خواندن باشد امّا او به خاطر اطاعت از دستور الهی سختی آن را به جان می خرد .
• البته باید توجّه داشت ؛ با تحمّل سختی در مسیر اطاعت خداوند ، انسان در جهت خود سازی نیزگام برداشته است ، زیرا وقتی انسان برای اطاعت وکسب رضای الهی پا بر روی خواسته ی خود می گذارد ، از نظر معنوی رشد نموده و به مراحل بالایی از قرب الهی دست می یابد و به مرور زمان این سختی ها برای او آسان شده و مانند روز اول انجام عمل برای او دشوار نخواهد بود ، لذا کسانی که تازه به جرگه ی عبادت کنندگان و اطاعت کنندگان پیوسته اند نباید از دشواری وسختی که در آغاز راه است نگران باشند زیرا بر اثر مداومت براعمال ، اینکار برای آنان عادی شده و احساس سختی آن کاهش پیدا خواهد نمود .

ستون دین

ستون دین

معمولاً وقتی از واژه "ستون" استفاده می شود ، جنبه ی مادی آن به نظر می آید که پایه ای است که سقف واجزاء ساختمانی را بر آن بنا می کنند و تا این ستون نباشد ، امکان ایجاد سقف و ساختمان امکان پذیر نخواهد بود ، بنا براین ستون عضو مهمی در ایجاد وبرپایی بنا می باشد وبدون آن هیچ ساختمانی شکل نمی گیرد .

از سوی دیگر کاربرد این واژه (ستون) اختصاصی به بنای مادی ندارد وشامل بنای معنوی نیز می گردد  ، بنای معنوی به چارچوبی گفته می شود که بر اساس اعتقادات و باور های انسان ، تحقق می یابد و ترکیبی ساخته شده از ایمان و عمل است به تعبیر دیگر بنای معنوی همان دینی است که انسان با ایمان خود آن را پذیرفته واعمالی دارد که نشان از پایبندی انسان به آن دین می باشد .

اینکه پیامبرصلی الله علیه وآله نماز را ستون دین (1) دانسته اند ازآنجا ناشی می شود که انسان مؤمن بر اساس ایمان خود ، دینی را پذیرفته که این دین شامل اعمالی است که انجام آنها نشان از پایبندی انسان به آن دین می کند ، که اگر آن اعمال را انجام ندهد وآن را رها کند حاکی از عدم پایبندی او می باشد و نماز چنین نقشی را ایفا می کند .

از اینجا می توان استفاده نمود ، داشتن دین به صرف گفتن وادّعا ، شکل نمی گیرد و تنها در دایره ی زبان وگفتار متوقف نمی شود ، و زمانی این گفتن با واقعیت تطبیق می کند که انسان اعمالی را انجام دهد که مدّعای او را ثابت کند ، البته این ثابت کردن در مرحله ی نخست به سود انسان خواهد بود ، زیرا او در عمل از دستورات الهی پیروی نموده و از این طریق ، اطاعت خود را از فرمان خداوند به ظهور رسانده است .

-----------------------

1-جامع الاخبار ج1 ص 73