فرهنگ نماز

نکته ها ، ایده ها و برداشت هایی پیرامون نماز

فرهنگ نماز

نکته ها ، ایده ها و برداشت هایی پیرامون نماز

مقصود از فرهنگ نماز ؛ مجموعه ی باور ها ، ایده ها ، افکار و آداب و رسوم دینی و اجتماعی است که در باره ی این عبادت الهی در جامعه وجود داشته و دانستن و آگاهی از آن موجب حرکت و انگیزش بیشتر نسبت به نمازگردیده و افراد جامعه را تشویق به توجه به این مسیر و راه بندگی نماید
برای اعتلای این امرالهی ، شایسته است هر فرد به اندازه توانایی خود در این مسیر کوشا بوده و فکر و ایده و هنر خود را در این جهت بکار گیرد
فضای مجازی ، این امکان را برای علاقه مندان و مشتاقان "نماز" فراهم نموده و از این منظر، خود نعمتی است که لازم است با یاری الهی از آن بهره جست

آخرین مطالب
پربیننده ترین مطالب

خیر وبرکت

چهارشنبه, ۶ شهریور ۱۳۹۸، ۱۲:۱۶ ق.ظ

خیر و برکت

  • خداوند ، هستی بخش ، آفریننده و روزی بخش به مخلوقات خویش است و هر مخلوقی را که آفریده برای بقای او و ادامه ی حیاتش روزی متناسبی هم در نظر گرفته که در طول زندگی این روزی به او می رسد ، از طرفی ، خداوند انسان را به عنوان اشرف مخلوقات ، برای هدف وغرضی آفریده که به فرموده ی قرآن کریم ، این هدف عبادت و بندگی می باشد .
  • بدیهی خواهد بود که انسانی که اهل ایمان و عبادت و بندگی خداوند باشد محبوب خداوند و مورد عنایت وتوجّه او خواهد بود ، همانگونه که در بین انسان ها نیز چنین است که کسی که از دیگری اطاعت می کند ، مورد علاقه و لطف او قرار خواهد گرفت . این علاقه و لطف تنها در محدوده ی دوستی و محبت درونی نمی باشد و با عمل و رفتاری نیز از او تقدیر خواهد شد ، در مورد خداوند نیز اینگونه است که خداوند طبق صلاحدید خود در وجود بنده ی خود در فکر وروح و زندگی او تحوّلی ایجاد می کند که از آن به عنوان "خیر وبرکت" تعبیر می کنیم .
  • این خیر و برکت که بر اثر اطاعت ، عبادت و بندگی خداوند در زندگی اهل ایمان پدید می آید الزاماً افزایش مادی نیست بلکه می تواند خیر و برکت معنوی باشد که بر زندگی انسان مؤمن سایه می افکند ، که از جمله ی آن آرامش روحی و معنوی ، صفای دل ، احساس رضایت ، قناعت و روح سپاسگزاری در بنده ی او می باشد .
  • از میان عبادات ، نماز در ایجاد این خیر و برکت تاثیر بسزایی داشته و طبق صلاحدید الهی ، هم به روزی مادی انسان خیر و برکت می بخشد و هم به روزی معنوی او ، البته باید توجّه داشت که مقصود از خیر و برکت مادی ، لزوماً ثروت مند شدن نمی باشد ، که طبق فرموده ی قرآن ؛ خداوند روزی را برای هر کس بخواهد گسترده و برای هر کس بخواهد محدود می گرداند ، بلکه خیر و برکت مادی به این معنا است که روزی او ، منشأ افعال و کارهای خیر شده و آثار وبرکاتی در زندگی آنان پدید می آورد و استفاده های نیکویی از آن برده می شود ، هر چند آنان در ظاهر ثروتمند نباشند .
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ شهریور ۹۸ ، ۰۰:۱۶
m.f

مسئولیت بیشتر

دوشنبه, ۴ شهریور ۱۳۹۸، ۱۱:۵۷ ب.ظ

مسئولیت بیشتر

  • انسانی که اهل عبادت است و با همین ویژگی در جامعه شناخته می شود ، مسئولیت بیشتری از نظر رعایت اصول اخلاقی در خانواده ، اطرافیان و افراد جامعه دارد و بیشتر از دیگرانی که همچون او نمی باشند ، مورد توجّه ودقّت افراد جامعه قرار می گیرد ، بنابراین انتظار افراد جامعه از چنین اشخاصی همواره  بیش از دیگران است ، زیرا با بی توجّه ای آنان ، نسبت به مسائل اخلاقی و حقوق دیگران ، ممکن است تزلزلی در اعتقاداتِ افرادی که سطحی نگر هستند ، نسبت به دین پیش آید .
  • از طرفی افراد جامعه با اخلاقی که جنبه اجتماعی دارد با همنوعان خویش ارتباط برقرار می کنند ، و مسائل عبادی در حوزه ی ارتباط هر فرد با خدای خویش است ، امّا مقوله ی عبادت با اخلاق در ارتباط است ، به این معنا که انتظار می رود ، انسانی که در برابر خداوند سر بر خاک می گذارد و فروتنی می کند در برابر خلق خداوند نیز فروتن باشد و از تکبّر دوری نماید ، که اگر بر خلاف این باشد ، انتظاری را که از او می رود ، بجا نیاورده است .
  • پس هر فرد در عین پایبندی نسبت به عبادت ، شایسته است نسبت به رعایت اصول اخلاقی اهتمام ورزیده و اگر نقصی در این جهت دارد ، آن را برطرف نماید ، که رعایت اخلاق ، هم بر ارزش معنوی  و قبولی عبادت مؤثر است و هم تأثیر اجتماعی آن بر افراد جامعه ، مطلوب خواهد بود .
  • از این رو انتظار میرود ، اهل عبادت بیش از دیگران ؛ خوش اخلاق ، امانتدار ، متواضع ، خویشتن دار ، بردبار ، مهربان و با گذشت باشند ، تا با رفتار خویش مردم را نسبت به آیین خوش بین نمایند .
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۴ شهریور ۹۸ ، ۲۳:۵۷
m.f

در بهترین حالت

شنبه, ۲ شهریور ۱۳۹۸، ۰۷:۵۰ ب.ظ

در بهترین حالت

  • انسان برای انجام بسیاری از کارها نیاز به آمادگی دارد و بدون آمادگی شاید کار ، به شیوه ی مطلوبی به انجام نرسد ، این آمادگی می تواند جنبه ی جسمی داشته باشد ، و یا جنبه ی فکری و روانی و یا جنبه های دیگر ، عبادت  هم که برای فرد با ایمان از اهمیت زیادی بر خوردار است از این امر استثناء نمی باشد .
  • عبادت گرچه به عنوان یک تکلیف بر عهده ی انسان می باشد و انسان در هر صورتی لازم است آن را انجام دهد ، ولی تا آنجا که برای انسان امکان داشته باشد ، شایسته است در شرایط و حالت بهتری به انجام برساند تا بهره ی معنوی بیشتری از آن دریافت نماید .
  • از این رو زیبنده ی نماز گزار نیست که در غالب موارد با حالت کسالت و خواب آلودگی و یا با افکار پریشان به انجام عبادت إقدام نماید ، گرچه ممکن است در برخی از شرایط ، در حالت مناسبی از نظر جسمی یا فکری و روحی نباشد ولی چون تکلیفی به عهده ی اوست ، امر الهی را اطاعت می کند ، زیرا اطاعت از امر الهی بر هر امری مقدّم است .
  • امّا انسان در غیر مواردی که ضرورتی برای او پیش آمده ، شایسته است ، شرایطی را فراهم نماید که در حالت مناسبتری از نظر فکری و روحی نماز را برپا دارد  تا بتواند عبادتی همراه با حضور قلب و توجّه بیشتری را به انجام برساند .
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۲ شهریور ۹۸ ، ۱۹:۵۰
m.f

چهار حرف

چهارشنبه, ۳۰ مرداد ۱۳۹۸، ۱۰:۱۰ ب.ظ

چهار حرف

  • واژه ی نماز از چهار حرف تشکیل شده که هر فردی می تواند از حروف آن برداشتی نماید که با روح نماز تناسبی داشته باشد ، مثلاً حرف "ن" را می توان اشاره به "نیایش" دانست ؛ زیرا در بخش مهمی از این عبادت ، نمازگزار به راز ونیاز ، ستایش و در خواست از خداوند می پردازد و در حقیقت جنبه ی نیاز خواهی خود به خداوند و وابستگی خویش را به خداوند با زبان حال و قال ابراز می کند .
  • با حرف "م" می توان اشاره به مسجد نمود . مسجد که از ریشه ی سجده گرفته شده به معنای مکانی است که محل سجده است که مقصود جایی است که در آنجا به عبادتی می پردازند که در آن سجده می باشد که همان نماز است . نماز را در مسجد بجا آوردن از نظر فضیلت بهتر از نمازی خواهد بود که در خانه بجا آورده می شود و اگر در مسجد با جماعت ، نماز را برپا نمود فضیلت بیشتری پیدا خواهد نمود .
  • با حرف"آ" می توان به آرامش اشاره کرد ، زیرا نماز یاد خداوند است و با یادِ خداوند دل ها آرامش می یابد ، علاوه بر اینکه شایسته است نماز را با آرامش وطمأنینه بجا آورد و از شتاب زدگی در انجام نماز پرهیز نمود که هم عبادت ما دچار اشکالی نگردد و هم نمازگزار بهتر بتواند از معنویتی که در نماز است استفاده نماید .
  • با حرف "ز" می توان به واژه زینت اشاره نمود ، زینت وسیله ای است که برای زیبایی و آراسته شدن از آن بهره می برند که معمولاً در زینت های مادی چنین است ، امّا در کنار زینت های مادی ، انسان می تواند زینت معنوی نیز داشته باشد ، زینت معنوی ، دل و جان انسان را می آراید و به آن صفا می دهد ، که همه ی عبادات به ویژه نماز ، از این قابلیت بهره مند می باشند.
۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۰ مرداد ۹۸ ، ۲۲:۱۰
m.f

الگوی نماز

سه شنبه, ۲۹ مرداد ۱۳۹۸، ۰۷:۳۳ ب.ظ

 

الگوی نماز

  • همانگونه که می دانیم عبادت راهی برای ارتباط با خداوند می باشد و از طریق عبادت انسان می تواند به قرب الهی نائل شود ، خداوند نیز برای اینکه بندگان از عبادت و بندگی غفلت نکنند ، از روی لطف خویش بخشی از عبادات را بر آنها واجب و لازم نمود ، تا از این راه انسان ها همواره به یاد خداوند بوده و او را فراموش نکنند .
  • از جمله ی مهمترین عبادات "نماز" است ، که در باره ی آن بسیار سفارش شده ، این سفارش ، هم در باره ی اصل بجا آوردن نماز است و هم در باره ی کمیت و کیفیت آن ، به این معنا که یک مقداری از نماز را واجب کرده اند و بیش از آن را مستحب إعلام نموده که با توجّه به توانایی و شرایطی که هر فرد دارد می تواند آن را بجا آورد ، از سوی دیگر به احکام و آداب نماز پرداخته و شرایط و جزئیات نمازی که صحیح و نیز مقبول است را بیان نموده اند .
  • از طرفی پیامبر صلی الله علیه و آله و اهل بیت علیهم السلام ، با عمل و سیره ی خویش الگویی تمام عیار برای عبادت و راز ونیاز با خداوند را به مردم ارائه نموده تا آنان با پیروی از ایشان به بهترین وجهی به عبادت خداوند بپردازند ، در این راستا این بزرگواران هم در شکل عبادت ، هم در مقدار و کیفیت عبادت الگو یی برای تمام پیروان خویش می باشند .
  • مراجعه به کتاب هایی که در این زمینه به نگارش در آمده برای آگاهی از این موضوع راه گشا خواهد بود ، از باب نمونه ؛ علامه امینی رحمة الله علیه ، نقل می کنند که حضرت علی علیه السلام ، امام حسین و امام سجاد علیهما السلام در شبانه روز هزار رکعت نماز می خواندند  و در ادامه برای کسانی که این امر را بعید می دانند ، اسامی افراد بسیاری را نقل می کنند که در شبانه روز چند صد رکعت و برخی هزار رکعت نماز بجا می آورده اند و در آخر می فرمایند : در زمان ما نیز کسانی را می شناسم که در کمتر از هفت ساعت ، هزار رکعت نماز را بجا می آوردند . (1) 

--------------------------

1- الغدیر فى الکتاب و السنه و الادب، ج‏5، ص: 48

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ مرداد ۹۸ ، ۱۹:۳۳
m.f

خاطرات نماز

دوشنبه, ۲۸ مرداد ۱۳۹۸، ۱۰:۴۵ ب.ظ

 

خاطرات نماز

  • خاطرات بخشی از تصورات ذهنی هر انسانی است که بر اثر اتفاقاتی که در گذشته انجام شده در ذهن انسان شکل گرفته و در حافظه ی او بایگانی شده و گاهی به ذهن انسان خطور می کند ، که اگر خاطره ی خوبی باشد احساس خوبی را و اگر خاطره ی بدی باشد احساس بدی را در ذهن انسان ایجاد خواهد کرد .
  • انسان بنا به دلایلی دوست دارد خاطرات گذشته خود را یاد آوری نموده و در گذشته های خود سیر کند ، و گاه دوست دارد خاطرات خود را برای دیگران نیز بازگو نماید ، بیان خاطرات به ویژه اگر خاطره ی خوب و آموزنده ای باشد ، جذابیت خاصی دارد که شنوندگان را  به شنیدن آن ترغیب می کند .
  • انسان می تواند با نوشتن یا بیان خاطرات آموزنده ، بر دیگران تاثیر خوب و سازنده ای را داشته باشد ، یکی از جنبه های این موضوع بیان خاطراتی است که هر کس از نماز داشته باشد ، این موضوع را انسان می تواند در جمع دوستان ، بستگان ، در کلاس برای دانش آموزان و یا دانشجویان  یا در جمع خانواده برای فرزندان خود بازگو نماید .
  • این خاطرات می تواند در مورد اولین نمازی باشد که خوانده است یا خاطره ای از نماز در یک مکان خاص ، یا نمازی که با همراهی یکی از بزرگان بجا آورده ، یا خاطره ای باشد که از دیدن نماز یکی از بندگان صالح و حالاتی باشد که از او در حال عبادت  مشاهده نموده است .
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۸ مرداد ۹۸ ، ۲۲:۴۵
m.f

همسو با یکدیگر

يكشنبه, ۲۷ مرداد ۱۳۹۸، ۰۷:۴۶ ب.ظ

 

همسو با یکدیگر

  • در عبادتی چون نماز ، مسلمانان در هر سرزمینی که زندگی می کنند به یک جهت برای نماز ایستاده و این عبادت بزرگ را برپا می دارند ، این سو گیری گرچه در ابتدا به سوی مکان است ، امّا در مرحله ی بعد یاد آور توحید ویکتایی خداوند می باشد که از آن مکان یعنی مکه به همه ی عالم گسترش یافت .
  • اگر به فرض مسلمانان در هنگام نماز هر کدام به یک سمت می ایستادند ، در عمل نوعی پراکندگی و جدایی را از یکدیگر پدید می آورد ، و آن هدفی را که در یک سویی و وحدت ، مورد نظر است ، تحقق نمی یافت ، از این رو همانگونه که خداوند یکی است ، پیامبر خداوند نیز یکی است ، کتاب آسمانی هم یکی می باشد ، قبله ی آنان نیز یکی به شمار می آید تا در سایه ی آن ، در اندیشه و عمل نیز در مسیر توحید و یکی شدن حرکت نمایند .
  • از این رو درسی را که قبله ی واحد به مسلمانان می دهد درس همسویی با یکدیگر در عالی ترین هدف ، یعنی حرکت در مسیر توحید الهی است و لازمه ی آن پرهیز و فاصله گرفتن از هر چیزی می باشد که این وحدت را از آنان گرفته و فرصتی را برای دشمنان برای نفوذ در این صف واحد ایجاد می کند .
  • در کنار این وحدت جهانی میان تمام مسلمانان ، درس همدلی وهمراهی میان فرد فردِ مسلمانان ، نیز وجود دارد که آنان را چون برادران و خواهرانی می گرداند که در خوشی ها و ناخوشی ها در کنار یکدیگر بوده و به یاری یکدیگر می شتابند .
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ مرداد ۹۸ ، ۱۹:۴۶
m.f

بر پا داشتن

يكشنبه, ۲۷ مرداد ۱۳۹۸، ۱۲:۰۲ ق.ظ

برپا داشتن

  • هنگامیکه واژه "برپا داشتن" در مورد اشیاء بکار برده می شود ، این معنا به ذهن تداعی می کند که آنها از حالت افقی و خوابیده به حالت ایستاده وعمودی در آورده شوند ، این مفهوم در باره موضوعات معنوی چون نماز هم چنین معنایی را به ذهن می آورد ، در این صورت هنگامیکه گفته می شود نماز را بر پا دارید  ، به این معنا است که از جای بر خیزید ، حرکت کنید و عبادت خداوند را بر پا دارید ، پس در مفهوم این واژه قیام و ایستادن که کنایه از برخاستن برای انجام کار است ، لحاظ شده است .
  • حال اگر به عموم افراد ، گفته شود نماز را بر پا دارید ، یک معنای جمعی و به تعبیری یک وظیفه ی اجتماعی نیز در باره عبادت خداوند در سطح جامعه نیز به ذهن خطور می کند ، که در اینصورت مسلمانان باید در جامعه کاری کنند که عبادت وبندگی خداوند بر پا گردد و گسترش یابد و ندای توحید و یکتایی خداوند نمود پیدا نموده و آشکار گردد که مصداق آن را در برپایی نماز جماعت می توان مشاهده نمود .
  • از این رو ، میان این تعبیر که نماز را برپا دارید و تعبیر دیگر که نماز را بخوانید ، این تفاوت است که در خواندن نماز به عملی اشاره شده که بخشی از آن توسط زبان انجام می شود (تلاوت قرآن واذکار نماز) ولی در تعبیر"برپا داشتن" به مجموعه ی یک عبادت با تمام جزئیات آن اشاره گردیده ؛ هر چند که "نماز خواندن" و "نماز را بر پا داشتن" در عمل یکی بیش نمی باشد .
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ مرداد ۹۸ ، ۰۰:۰۲
m.f

پیشرفت

شنبه, ۲۶ مرداد ۱۳۹۸، ۱۲:۵۵ ق.ظ

 

پیشرفت

  • بسیاری از انسان ها خواهان پیشرفت در زندگی و کار وفعالیت خود هستند ، واین به خودی خود چیز بدی نیست ، و باعث می شود به مرور زمان ، انسان حرکتی به جلو داشته و از جا ماندن وعقب ماندن ، فاصله بگیرد ، ولی شاید بیشتر افراد خواهان این پیشرفت در جنبه های مادی باشند ، تا جنبه های معنوی ، وپیش خود فکر می کنند پیشرفت های مادی یک چیز نقد است و پیشرفت معنوی به درد دنیای ما نمی خورد .
  • در صورتی که نباید انسان را تنها از بُعد مادی دید ، وابعاد معنوی او را نادیده گرفت ، لذا هر چیزی در جای خود نیکوست ، یعنی به همان اندازه که ما نیازمند پیشرفت مادی هستیم ، نیازمند پیشرفت معنوی نیز می باشیم ، علاوه بر اینکه اهمیت پیشرفت معنوی بیش از پیشرفت مادی است ، زیرا معنویت با انسانیت و روح انسان سر و کار دارد و اهمیت روح برای انسان بیش از اهمیت جسم است ، زیرا روح فرمانده بدن است نه فرمانبر جسم .!
  • علاوه بر اینکه ما تنها پیشرفت معنوی را برای آخرت نمی خواهیم ، بلکه برای دنیایی که قرار است زمینه ساز زندگی ابدی ما شود ، نیز می خواهیم ، زیرا معنویات به فعالیت های مادی ما جهت می دهد و آنها را در مسیری درست قرار می دهد نه اینکه مادیات را نادیده بگیرد .
  • عبادت از جمله برنامه های معنوی است که لازم است ضمن توجّه به آن ، در صدد پیشرفت در آن باشیم ، مثلاً در مورد نماز اگر کسی آن را بجا نمی آورد ، تصمیم بگیرد ، آن را بجا آورد ، و اگر آن را ناقص می خواند ، تصمیم بگیرد آن را کامل بخواند ، اگر از احکام ومسائل آن آگاه نیست ، از آنها آگاه گردد ، اگر در حال عبادت کم توجّه است ، سعی کند توجّه خود را بیشتر نماید ، اگر آخر وقت نماز می خواند ، تلاش نماید در اول وقت نماز بخواند ، اگر آداب نماز را رعایت نمی کند ، سعی کند آنها را رعایت نماید و ...
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ مرداد ۹۸ ، ۰۰:۵۵
m.f

دل کندن

پنجشنبه, ۲۴ مرداد ۱۳۹۸، ۱۲:۲۹ ب.ظ

 

دل کندن

  • معمولاً انسان وقتی به چیزی دل می بندد ، به سادگی نمی تواند از آن صرف نظر نموده و به اصطلاح دل بِکَنَد ، گرچه دل بستن ، نیاز به زمان دارد و نیز دل کَندَن هم زمان می خواهد ، وچقدر خوب است ، انسان به چیزی دل ببندد که سودی برای او داشته و زیانی هم نداشته باشد ، بلکه او را سعادتمند نماید .
  • انسان اگر به چیزهایِ خوب دل نبندد ، چیزهای بی فایده و زیان بار در دل او جای می گیرد ، چون انسان نمی تواند ظرف دل خود را خالی نگاه دارد و خواه ناخواه با چیزی پُر خواهد گشت ، پس چه بهتر که با چیز های مفید و سازنده آن را پر کند . !
  • امور معنوی از جمله چیزهایی است که دل بستن به آن ، برای دنیا و آخرت انسان مفید است ، ونقش مهمی در موفقیت های مادی و معنوی انسان ایفا می کند ، از این رو شایسته است انسان با کسب معرفت نسبت به جایگاه و اهمیتی که مسائل معنوی دارد آن را از جمله ی دل بستگی های خود قرار دهد.
  • یکی از این امور عبادت و راز ونیاز با خداوند است که اگر انسان بتواند معرفت خود را نسبت به آن بیفزاید و لذت مناجات با خداوند را در یابد دیگر نمی خواهد آن را با هیچ چیز عوض نموده و یا از آن چیزی را کم گذارد ، به همین جهت است که بندگان عارف چنان از نماز خواندن لذت می برند که حاضر نیستند ، نماز آنان تمام شود و پس از نماز نیز جایگاه عبادت را ترک نمی کنند وباز به دعا و ذکر خداوند ادامه می دهند .!
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۴ مرداد ۹۸ ، ۱۲:۲۹
m.f