وظیفه واجب
امام علی علیه السلام در خطبه ی 199 نهج البلاغه برای بیان اهمیت نماز ، به آیه ی 103سوره ی نسآء ، استناد نمودند : " إِنَّ الصَّلاةَ کانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ کِتاباً مَوْقُوتاً " : همانا نماز وظیفه ای واجب (با وقت معیّن) بر عهده ی مؤمنین است ، واژه ی " کتاب" در آیه که به معنای چیزی است که نوشته شده و ثابت است ، در اینجا اشاره به واجب بودن نماز دارد (1) و کلمه ی " موقوتاً " که از ریشه ی وقت گرفته شده است ، به این معنا اشاره دارد که نماز تکلیفی است که دارای وقت و زمان معیّن است که در هیچ حالی نباید از وقت مخصوصی که دارد ، بیرون رود (2) هر چند که برخی از مفسرین ذکر وقت را در این آیه اشاره به ثابت بودن و غیر قابل تغییر بودن آن می دانند که در هیچ حالی ساقط نمی گردد (3)
لذا این آیه از جمله ی آیاتی است که به آن در واجب بودن نماز ، استدلال شده است ، و نماز را از برترین عبادات به شمار آورده اند همانگونه که رسول خدا صلی الله علیه و آله در این باره فرموده اند : برای هر چیز ، صورت و چهره ای است ، و چهره ی دین شما نماز است ، و نیز فرمودند : اولین چیزی که در اعمال بنده به آن نگاه می شود ، نماز است ، اگر صحیح ( و کامل ) بود به سایر اعمال او نظر نمی شود ، امّا اگر صحیح ( و کامل ) نبود هم به نماز و هم به سایر اعمال او نظر می شود ( و مورد دقت ومحاسبه قرار می گیرد ) (4)
-------------------------
1- المیزان فی تفسیر القرآن، ج5، ص: 63
2-تفسیر جوامع الجامع، ج1، ص: 285
3- المیزان فی تفسیر القرآن، ج5، ص: 63
4- قال رسول الله ص : لکل شیء وجه و وجه دینکم الصلاة ، و قال ع : الصلاة أول ما ینظر فیه من أعمال العبد فإن صحت لم ینظر فی عمل من أعماله و إن لم تصح نظر فیها و فی جمیع أفعاله. ( فقه القرآن فی شرح آیات الأحکام، ج1، ص: 79 )
