صعود به قلّه

صعود به قلّه

• کسیکه به ورزش کوهنوردی می پردازد هدفش رسیدن به مکانی مرتفع است که بالاتر از آنجا ، جایی نیست و برای رسیدن به آنجا هم نیازمند همّت است و هم محتاج  به تلاش و کوشش ، به تعبیر دیگر اگر انسان در رفتن به کوه ، دور نمایی را برای خود در نظر نگیرد و فقط راه برود ، شاید از رسیدن به بالای کوه باز بماند و اگر دور نمایی را در نظر داشته باشد و برای رسیدن به آن تلاش نکند ، باز هم از دست یابی به بلندای کوه باز می ماند .
• این صعود به قلّه ، تنها مخصوصِ کوه نمی باشد ، بلکه در تمام مسائل مادی و معنوی جریان دارد ، و مقصود از این صعود ، بالا رفتن و موفقیت و دست یابی به قله های پیشرفت است ، از این رو می بینیم که در مسائل معنوی نیز به ما توصیه نموده اند که فردای ما بهتر از دیروز ما باشد و از لحاظ معنوی یک قدم به جلو رفته و پیشرفت نماییم ، لذا امام صادق علیه السلام می فرمایند : کسیکه دو روزش با هم یکسان باشد ، از رحمت خداوند به دور است (1)
• در امری چون عبادت نیز شایسته است انسان به دنبال پیشرفت باشد و تلاش نماید روز به روز راه کمال را در این جهت بپیماید ، نه اینکه راضی به ماندن در همان حدّی باشد که قرار دارد و خواهان بالا رفتن نباشد و فقط در جای خود باقی بماند ، به ویژه اینکه ،کمالاتِ معنوی حدِّ و اندازه ای ندارد و انسان هر چه پیش رود باز هم راه ، برای پیشرفتِ بیشتر وجود دارد و از درک و فهم بشر خارج است .
• اینکه عبادتی چون نماز را وسیله ی عروج و بالارفتن مؤمن معرفی کرده اند (2) برای این است که نماز باعث قُرب و نزدیکی بنده به خداوند می شود ، لذا در نماز این قابلیت وجود دارد  که انسان را بالا ببرد ، ولی اگر فردی علاقه و انگیزه ای برای رشد معنوی نداشته باشد ، از نمازش بهره ای را که باید ببرد ، نخواهد برد و تنها در حدّ رفعِ تکلیف وانجام وظیفه است که برپا می گردد .

--------------------------

1-(من استوی یوماه فهو مغبون ) معانی الاخبار ص342

2-بحارالأنوار ج : 79 ص : 303

فرهنگ نماز در پیام رسان سروش =@farhangnmaz110

جهت گیری الهی

 

جهت گیری الهی

• وقتی ایمان انسان افزایش پیدا نماید ، به مرحله ای می رسد که همه چیز را الهی می بیند و منشأ هر خیری را که به او می رسد خدا می داند ، انسان مؤمن می داند اگر نعمتی به او می رسد ، خداوند زمینه آن را فراهم نموده واگر بدی و سختی ومصیبتی به او رسد ، می داند اعمال انسان موجبِ چنین سختی و ناراحتی گردیده است ، لذا انسان مؤمن در روبرو شدن با نعمت های الهی به سپاسگزاری می پردازد ، و در هنگام بلاها وسختی ها ، به بررسی اعمالی می پردازد که چنین نتیجه ی نا خوشایندی را پدید آورده و اگر کوتاهی نموده در پیشگاه خداوند از آنها آمرزش و بخشش را طلب می کند .
• امام علی علیه السلام انسان مؤمن را کسی می داند که اگر چیزی را دوست می دارد و یا چیزی را دشمن میدارد و اگر چیزی را اخذ می کند و یا چیزی را رها می سازد برای خداست (1) لذا فرد مؤمن برای خواسته ی دل خود کاری را انجام نمی دهد ، و انگیزه او برای هر کاری خواست خداوند است واگر دلبخواه او با خواست و رضای الهی منطبق بود آن را دنبال می کند و اگر با خواست خداوند همسو نبود آن را رها می کند ، اگر کسی را دوست می دارد تلاش می کند این دوستی بخاطر خداوند باشد واگر از کسی بغضی به دل می گیرد به خاطر هوای نفسش نیست بلکه آن را با خواست خداوند می سنجد واگر برای خدا نبود از آن صرف نظر می کند .
• فرد مؤمن اگر به سوی قبله نماز می خواند ، قبله ، پیام توحید و اخلاص را برای او به ارمغان می آورد ، و در حقیقت ایستادن در مقابل قبله  جهت گیریِ توحیدی  را به او در تمام رفتارها وحرکات زندگی یاد آوری می نماید ، و به او می آموزد که انگیزه واحساسات وگرایش های خود را نیز با چنین جهتی(الهی) دنبال کند ، لذا مؤمن دوستیش نیز الهی و دشمنیش نیز بر اساس معیار الهی خواهد بود نه بر اساس هوای نفس و خواسته ی دلش ، از این رو اگر چیزی برای خدا نبود از آن دست بر می دارد واگر برای خدا و رضای او بود به سمت او حرکت می کند .

--------------------

1- المؤمن من کان حبه لله و بغضه لله و أخذه لله و ترکه لله (غررالحکم ص 89)

فرهنگ نماز در پیام رسان سروش =@farhangnmaz110

به سوی خوبی ها

 

به سوی خوبی ها

• اعمالی را که انسان انجام می دهد به یک اعتبار می توان به اعمالی که سبب ساز خوبی های دیگر است و به اعمالی که موجب بدی ها و زشتی ها  دیگر است تقسیم نمود ، مثلاً صداقت در زندگی ، انسان را به سوی اخلاص و وفا داری  راهنمایی نموده و دروغ گویی ممکن است پای انسان را به سوی ریا کاری وخیانت ونفاق باز نماید ، به تعبیر دیگر وقتی انسان در لبه ی پرتگاه حرکت کند امکان لغزش او و افتادن در قعر درّه وجود دارد  وکسیکه در مسیر مستقیم و هموار حرکت می کند ، امکان به سلامت رسیدن به مقصد برای او فراهم می باشد .
• کسیکه با توجّه به خواست وفرمان الهی به عبادت او قیام نموده و با اینکار طوق بندگی را به گردن خویش آویخته است ، در حقیقت با عمل و زبانِقال وحال خویش اعلام نموده ، که می خواهد در مسیر خواست خداوند حرکت کند و این همان سوق یافتن به راهی است که مورد توجّه و خوشنودی الهی می باشد ،  لذا چنین فردی خود را آماده ساخته که به سمت رضای الهی گام بردارد و چنین گامی جز با رفتن به سوی اعمال صالح و نیکی ها امکان پذیر نمی باشد .  
• از این رو در ضمن نماز ، نماز گزار از خداوند می خواهد که : "اهدنا الصراط المستقیم" (1) "خدایا ما را به راه راست هدایت فرما" این هدایت به راه راست ، چه هدایت  بر اثر کتاب خداوند باشد یا راه یافتن به حقیقت اسلام یا دین الهی ، یا مقصود پیامبرصلی الله علیه وآله وائمه علیهم السلام باشد (2) ، همه مسیر انسان را به سوی خوبی ها ونیکی هایی باز می کند که بر اثر هدایت دین و اولیاء خداوند برای انسان نمایان گردیده است .
• در نقطه ی مقابل هنگامیکه انسان از عبادت و بندگی خداوند سرباز زند ، و زیر بار اطاعت از فرمان الهی نرود ، در حقیقت در لبه ی پرتگاهی حرکت می نماید که هر لحظه امکان لغزش و غلطیدن در آن برای او وجود خواهد داشت  ، زیرا اگر فرمان خداوند نادیده گرفته شود ، انسان بیشتر درجهت هوی وهوس وتمایلات مادی قرار می گیرد .

---------------------

1-حمد/6

2-التبیان فی تفسیر القرآن، ج‏1، ص: 42

فرهنگ نماز در پیام رسان سروش =@farhangnamaz110

صبر بر طاعت

صبر بر طاعت

• صبر یکی از فضائل اخلاقی در انسان است که با داشتن آن ، انسان می تواند به فضیلت های دیگر اخلاقی و مقامات عالی مادی و معنوی نائل شود ، صبر از جمله صفات و ویژگی های اکتسابی است که انسان برای دست یابی به آن لازم است تلاش نموده و از آن بهره مند گردد ، صبر دارای مراتبی از کم تا زیاد است که هر فرد با توجّه به شرایطی که دارد ممکن است بخشی از آن را دارا  باشد ،  از این رو اگر در مرحله ی پایینی از آن باشد لازم است با تلاش به مرحله ی بالاتر آن صعود نموده  و از مزایای مادی ومعنوی آن بهره مند گردد .
• یکی از اقسام صبر را صبر در مسیر اطاعت خداوند بر شمرده اند ، که بر اساس آن فردی که می خواهد از فرامین الهی پیروی کند ، سختی ها و دشواری هایی را که در این مسیر پیش می آید  تحمّل نموده و این سختی ها باعث نمی شود از اطاعت خداوند شانه خالی نماید و آن را رها کند ، زیرا هر فرد با شرایطی که دارد انجام دستورات خداوند از نظر سختی وآسانی برای او یکسان نیست ، چه بسا انجام تکلیفی برای او آسان باشد و انجام تکلیفی دیگر برای او کمی دشوار باشد ، به عنوان مثال : ممکن است خواندن نماز ظهر برای فردی آسان تر از خواندن نماز صبح باشد ، زیرا در نماز صبح باید از خواب شیرین بلند شود و این برخاستن از خواب برای او دشوار است  ، یا ممکن است برای فردی روزه گرفتن ماه مبارک رمضان در فصل تابستان دشوارتر از نماز خواندن باشد امّا او به خاطر اطاعت از دستور الهی سختی آن را به جان می خرد .
• البته باید توجّه داشت ؛ با تحمّل سختی در مسیر اطاعت خداوند ، انسان در جهت خود سازی نیزگام برداشته است ، زیرا وقتی انسان برای اطاعت وکسب رضای الهی پا بر روی خواسته ی خود می گذارد ، از نظر معنوی رشد نموده و به مراحل بالایی از قرب الهی دست می یابد و به مرور زمان این سختی ها برای او آسان شده و مانند روز اول انجام عمل برای او دشوار نخواهد بود ، لذا کسانی که تازه به جرگه ی عبادت کنندگان و اطاعت کنندگان پیوسته اند نباید از دشواری وسختی که در آغاز راه است نگران باشند زیرا بر اثر مداومت براعمال ، اینکار برای آنان عادی شده و احساس سختی آن کاهش پیدا خواهد نمود .

ستون دین

ستون دین

معمولاً وقتی از واژه "ستون" استفاده می شود ، جنبه ی مادی آن به نظر می آید که پایه ای است که سقف واجزاء ساختمانی را بر آن بنا می کنند و تا این ستون نباشد ، امکان ایجاد سقف و ساختمان امکان پذیر نخواهد بود ، بنا براین ستون عضو مهمی در ایجاد وبرپایی بنا می باشد وبدون آن هیچ ساختمانی شکل نمی گیرد .

از سوی دیگر کاربرد این واژه (ستون) اختصاصی به بنای مادی ندارد وشامل بنای معنوی نیز می گردد  ، بنای معنوی به چارچوبی گفته می شود که بر اساس اعتقادات و باور های انسان ، تحقق می یابد و ترکیبی ساخته شده از ایمان و عمل است به تعبیر دیگر بنای معنوی همان دینی است که انسان با ایمان خود آن را پذیرفته واعمالی دارد که نشان از پایبندی انسان به آن دین می باشد .

اینکه پیامبرصلی الله علیه وآله نماز را ستون دین (1) دانسته اند ازآنجا ناشی می شود که انسان مؤمن بر اساس ایمان خود ، دینی را پذیرفته که این دین شامل اعمالی است که انجام آنها نشان از پایبندی انسان به آن دین می کند ، که اگر آن اعمال را انجام ندهد وآن را رها کند حاکی از عدم پایبندی او می باشد و نماز چنین نقشی را ایفا می کند .

از اینجا می توان استفاده نمود ، داشتن دین به صرف گفتن وادّعا ، شکل نمی گیرد و تنها در دایره ی زبان وگفتار متوقف نمی شود ، و زمانی این گفتن با واقعیت تطبیق می کند که انسان اعمالی را انجام دهد که مدّعای او را ثابت کند ، البته این ثابت کردن در مرحله ی نخست به سود انسان خواهد بود ، زیرا او در عمل از دستورات الهی پیروی نموده و از این طریق ، اطاعت خود را از فرمان خداوند به ظهور رسانده است .

-----------------------

1-جامع الاخبار ج1 ص 73