نماز و سلامت

نماز وسلامت

• به نظر می رسد بین نماز و مقوله ی سلامت تعامل وارتباط بر قرار باشد
• اگر سلامت را از جنبه ی فکری در نظر بگیریم ، کسیکه از چنین سلامتی برخوردار باشد و به جنبه های مثبت وسازنده ی عبادت و رابطه ی انسان با خداوند فکر کند ، تلاش می کند که از راه عبادت (نماز) به پروردگار خویش تقرّب جوید
• علاوه بر اینکه نمازی که از روی تفکر انجام شود ، سلامت فکری انسان را تقویت نموده و زمینه ای را فراهم می کند که انسان بتواند از افکار شیطانی فاصله بگیرد
• و اگر مقصود از سلامت ، سلامت معنوی باشد ، انجام عبادت و به ویژه "نماز" رابطه ی انسان را با خداوند تقویت نموده ، و به انسان در کسب " معنویت" و صفای دل و جان کمک خواهد نمود و در نهایت با بهره مندی از "سلامت معنوی" انسان تلاش می کند در جهت کسب فضائل اخلاقی و انسانی قدم بر داشته ، فرد مفیدی برای خود ودیگران باشد

فهمیدن نماز

فهمیدن نماز

آیا نماز را به عنوان یک عبادت ، باید"شنید" یا باید "دید" یا "انجام داد" یا اینکه باید "فهمید" ؟!

به نظر می رسد ، همه ی آنچه ذکر شد ، در جای خود ضروری باشد ، به این معنا که نماز را هم باید دید ، و هم شنید ، و هم انجام داد و هم باید فهمید .!

اگر کودکی را در نظر بگیرید که در خانواده ای مذهبی بزرگ شده ، در ابتدا که در گهواره است ، صدای نماز خواندن مادر را می شنود ، کمی که بزرگ شد ، کنار سجاده ی مادر مشغول بازی است  و نماز خواندن مادر را می بیند ، کمی که بزرگتر شد ، سعی می کند که از مادر تقلید کند و او هم نماز بخواند ، بعد که عقلش کامل شد ، می فهمد که باید خدا را عبادت کند وشکر نعمت های خداوند را بجا آورد ، بنابر این کودک در مراحل رشد خود ، همه ی آنچه را که گفته شد به ترتیب تجربه می کند

به بیان و تعبیر دیگر برای گسترش "فرهنگ نماز" هم باید در باره ی فلسفه ی نماز "بشنویم" و هم باید بر پا شدن نماز را در سطح جامعه و خانواده "ببینیم" و مشاهده کنیم و هم باید دیگران را به "انجام دادن نماز" تشویق کنیم ، و هم باید برای "فهمیدن نماز" وقت بگذاریم ، مطالعه کنیم و پرسش نماییم

بارانِ رحمت

باران رحمت

• خورشید عالمتاب هنگامیکه بر دریا و رود خانه ها و اقیانوس ها می تابد ، آب ها تبخیر شده ، به بالا می رود ، و ابر ها تشکیل می شود و باد این ابرها را جابجا نموده و بر سرزمین های خشک و تشنه ی آب می برد و آنها را سیراب می کند ، اگر شدّت بارندگی زیاد باشد و باران بسیار ببارد ، تبدیل به سیل شده و هر چه سر راه خود باشد تخریب و حتی جان انسان ها به خطر می افتد
• اما هنگامیکه خورشیدِ لطف و رحمت الهی بر دل مؤمن بتابد ، و در دل مؤمن عشق و محبت ایجاد کند ، این عشق تبدیل به شور و حرکت شده ؛ مؤمن برای عبادت و بندگی قیام می کند ، و نماز را برپای داشته ، مشمول لطف الهی گردیده و باران رحمت بر او می بارد و هرچه خضوعش بیشتر و لذت سخن گفتن با معبود در دلش افزون تر گردد ، تشنگی اُنس با خداوند در وجودش سیراب شده ، باران رحمت با شدت بیشتری بر او می بارد ، سیلی به پا می شود از رحمت ؛ و مؤمن را با خود می برد و در خود غرق می کند و لی این سیل خراب نمی کند بلکه آباد می کند وبر قلب و دل مؤمن حیات می بخشد

مِهر نماز

مِهرنماز

• انسان مؤمن آفریننده ی خود را دوست دارد و به او عشق می ورزد و می داند انسان هر چه دارد از ناحیه ی خداوند به او رسیده است
• انسان مؤمن آیین الهی را نیز دوست دارد زیرا می داند با عمل کردن به آن در دنیا و آخرت سعادتمند خواهد شد
• فرد مؤمن پیامبر صلی الله و علیه و آله  و خاندان پاک ایشان را نیز دوست دارد ؛ چون می داند آنان کسانی هستند که او را با آفریننده ی خویش آشنا کرده و راه و رسم بندگی را به او آموخته اند
• مؤمن "نماز" و عبادت خداوند را نیز دوست دارد و می داند از طریق نماز است که با خالق خویش ارتباط برقرار نموده و تمام درد های خویش را با او در میان می گذارد و از او ، برای برطرف شدن آنها ، استمداد طلبیده و رسم شکر گذاریِ نعمت های بی پایان الهی را به جا می آورد
• و در نهایت مؤمن عشق و مِهرنماز را در دل داشته و برای رسیدن وقت آن لحظه شماری می کند

مُهرنماز

مُهرنماز

• غالباً مُهر نماز را از خاک تهیه می کنند ، و ما ضمن اینکه بر مُهر  سجده می کنیم ؛ همین مُهر، درس و پیامی را نیز به ما گوشزد می کند ، او با زبان حال به ما می گوید :
• ای انسان وقتی پیشانی خود را بر من می گذاری ، به یادآور که اصل آفرینش انسان از خاک است و در نهایت به آغوش همین خاک بر می گردی ؛ پس تو را یاد آور می شود که : اصلت و جایی که قرار است به آنجا روی ، خاک است و از همین خاک سر بیرون می آوری
• ای انسان وقتی به سجده می روی از بالا به پایین می آیی و آنقدر پایین می آیی که سرت را بر زمین می گذاری ، و این یعنی فروتنی و خضوع در برابر خالق ؛ پس در هر حالی فروتن باش و بر خدا و خلق خدا ، تکبّر نکن

نردبان ترقّی

نردبان ترقّی

• اگر گفته شود : نماز نردبان ترقّیِ انسان است ، به این معنا نیست که یک نردبان فلزی یا چوبی وجود دارد که باید از آن بالا رفت ! ، بلکه مفهوم معنویِ نردبان مورد نظر است ، یعنی وسیله ای که جنس آن ، مادی نیست ولی در عین حال انسان را از لحاظ معنوی بالا می برد ، هر چند از لحاظ مادی انسان در جای خود قرار گرفته و صعودی نداشته باشد
• نماز انسان را به قرب خداوند می رساند و جایگاه انسان را نزد خداوند ارتقاء می دهد ، با توجه به اینکه می دانیم ، خداوند دارای جا ومکان نیست که به سوی او بالا رویم ، از این رو مقصود از این قرُب ، قُرب مکانی نمی باشد بلکه قُرب مقامی ، مورد نظر است
• از سوی دیگر نیز می توان گفت ؛ ترقیّ و پیشرفت مادی انسان نیز در گرو یاری و کمک الهی صورت می پذیرد و انسان از طریق نماز ، می تواند از خداوند طلب یاری نموده و در صورت صلاحدید الهی به مقصود خود نیز دست یابد

لطفِ تکلیف

لطف ِتکلیف

• از آنجایی که هدف از آفرینش انسان عبادت و بندگی خداوند است ، برای رسیدن به این هدف ، خداوند برنامه ای عبادی برای بندگان خویش مقرّر داشته تا در سایه ی عمل به آن ، انسان ها در مسیر عبودیت قرار گرفته و به رشد و کمال دست یابند

• یکی از مهمترین برنامه های عبادی "نماز" است ؛ که پس از رسیدن انسان به سن بلوغ ، بر او واجب می شود ؛ تکلیف به برپاداشتن نماز ، در حقیقت لطفی است که از جانب خداوند برای انسان در نظر گرفته شده است ، چون اگر این تکلیف برای انسان نبود ، بسیاری از مردم از عبادت شانه خالی کرده و در عمل از پیمودن مسیر عبادت خداوند خود داری می کردند ، مگر معدود انسان هایی که از نظر علم ومعرفت در جایگاه بلندی قرار دارند

• در نتیجه تکلیف به برپاداشتن نماز، لطف و توفیقی است که نصیب انسان گردیده ، هر چند که باز گروهی از چنین لطفی استقبال نمی کنند !!

نماز اوّلی ها

نماز اوّلی ها

• هر کس به فرا خور حال خود ممکن است تصور و برداشتی ازواژه ی "نماز اولی ها" داشته باشد ، در اینجا نیز ، سه تصور از این "واژه" به نظر می رسد :

الف. کسی که برای اولین بار و پیش از رسیدن به سن بلوغ ، نخستین تجربه ی نماز خواندن را داشته باشد ، این تجربه ممکن است بر اساس تشویق خانواده و یا در مدرسه و یا یاد گرفتن از یک دوست صورت گرفته باشد

ب. کسی که نخستین بار و از ابتدای سن بلوغ (سن تکلیف) به انجام عبادت بپردازد که معمولاً تربیت خانوادگی در این جهت مؤثر است

ج. فردی که پس از گذشتِ مدت زمانی کوتاه یا طولانی(روز یا ماه یا سال) پس از زمان بلوغ ، به ادای این واجب الهی روی آورد ، این مورد می تواند علت های مختلف ِتربیتی ، فرهنگی ، اجتماعی و روانشناختی داشته باشد که درجای خود لازم است بررسی شود

• در مورد این سه برداشت می توان گفت : مورد نخست یک شیوه ی مطلوب تربیت دینی است که باید مورد توجه و تشویق قرار گیرد ؛ مورد دوم نیز أمری است که به موقع و در زمان لازم خود انجام گرفته و لازم است به راه های مناسب برایِ تداوم آن اندیشید ؛ و مورد سوم که بر اثر قصور و کوتاهی ، صورت پذیرفته ، شایسته است ریشه یابی گردیده و از تکرار آن پیشگیری نمود(در مورد سوم نیز لازم است قضای نماز های گذشته که ترک شده ، بجا آورده شود)