فرهنگ نماز

نکته ها ، ایده ها و برداشت هایی پیرامون نماز

فرهنگ نماز

نکته ها ، ایده ها و برداشت هایی پیرامون نماز

مقصود از فرهنگ نماز ؛ مجموعه ی باور ها ، ایده ها ، افکار و آداب و رسوم دینی و اجتماعی است که در باره ی این عبادت الهی در جامعه وجود داشته و دانستن و آگاهی از آن موجب حرکت و انگیزش بیشتر نسبت به نمازگردیده و افراد جامعه را تشویق به توجه به این مسیر و راه بندگی نماید
برای اعتلای این امرالهی ، شایسته است هر فرد به اندازه توانایی خود در این مسیر کوشا بوده و فکر و ایده و هنر خود را در این جهت بکار گیرد
فضای مجازی ، این امکان را برای علاقه مندان و مشتاقان "نماز" فراهم نموده و از این منظر، خود نعمتی است که لازم است با یاری الهی از آن بهره جست

آخرین مطالب
پربیننده ترین مطالب

۱۱ مطلب در اسفند ۱۳۹۸ ثبت شده است

محافظت از نماز

پنجشنبه, ۲۹ اسفند ۱۳۹۸، ۰۵:۲۱ ب.ظ

 

محافظت از نماز

  • معمولاً انسان تلاش می کند از داشته ها ودارایی خود نگهداری و محافظت نماید به خصوص اگر آنچه را که از آن نگهداری می کند ، چیز با ارزشی باشد ، از طرفی وقتی از محافظت کردن سخن به میان می آید ، ذهن انسان بیشتر متوجّه مسائل مادی می شود ، در حالیکه محافظت اختصاصی به مادیات ندارد و شامل معنویات نیز می شود ، یکی از جنبه های محافظت ، حفظ کردن از آسیب و آفت است و همانگونه که انسان داشته های مادی خود را از آسیب و آفت نگهداری می کند ، لازم است از داشته های معنوی خود نیز حراست نماید ، مثلاً باورها واعتقادات انسان ممکن است در معرض آفت قرار گیرد و کار انسان بجایی برسد که ایمان خود را از دست دهد و از این جهت ورشکسته شود ، نماز هم برای انسان یک سرمایه ی ارزشمند معنوی است که لازم است از آن محافظت نمود ، قرآن کریم نیز می فرماید : «حافِظُوا عَلَى الصَّلَوات‏ِِ» : بر انجام همه ی نماز ها محافظت نمایید (1) محافظت به این معنا که در اوقات تعیین شده و با حفظ تمام حدود و شرایط انجام پذیرد . (2)

------------------------

1-بقره/238

2-إرشاد الأذهان إلى تفسیر القرآن، ص: 44

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ اسفند ۹۸ ، ۱۷:۲۱
m.f

واجب بدنی

سه شنبه, ۲۷ اسفند ۱۳۹۸، ۱۱:۴۲ ب.ظ

 

واجب بدنی

  • واجب بدنی به تکلیفِ لازمی اطلاق می شود که انسان لازم است آن را با جسم و بدن خود انجام دهد (1) مانند نماز ، از این رو افراد مؤمن وظیفه دارند که جسم خود را برای اطاعت از امر خداوند حرکت داده بر خیزند کسب طهارت نموده ، در مقابل قبله ایستاده و طبق دستور العملی که در شرع برای آنها بیان شده در مقابل خداوند قیام نموده ، و با زبان و بدن خود اذکار و افعال نماز را بجای آورده و وظیفه ی واجب خود را بجا آورند ، امام علی علیه السلام در نهج البلاغه می فرمایند :« ... فَأَعْطِ اللَّهَ مِنْ بَدَنِکَ فِی لَیْلِکَ وَ نَهَارِک» : برای انجام واجبات الهی ، جسم و تن خود را ، در شب و روز در اختیار خداوند قرار بده .(2)

-------------------------

1-فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام؛ ج‌2، ص: 82

2-نهج البلاغه نامه 53

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ اسفند ۹۸ ، ۲۳:۴۲
m.f

وقت نماز

دوشنبه, ۲۶ اسفند ۱۳۹۸، ۰۸:۳۳ ب.ظ

وقت نماز

  • امام علی علیه السلام در بخشی از نامه ی 27 نهج البلاغه که آن را برای محمد بن ابی بکر نوشته اند در باره ی وقت نماز  می فرمایند : « نماز خویش را در وقت تعیین شده آن بجا آور ، وا گر فارغ هستی و کاری نداری آن را جلوتر از وقتش بجا نیاور ، و چون مشغول به کاری می باشی آن را از وقتش به تأخیر مینداز ، و بدان هر چیزی از عمل تو ، تابع و دنباله رو نمازت می باشد » (1) امام علی علیه السلام در این بخش از سخن خود به چند نکته ی مهم اشاره فرموده اند :
  • 1-نماز از جمله ی عباداتی است که دارای وقت معینی است که لازم است نماز گزار آن را در آن وقت بجا آورد ، همانگونه که روزه واجبِ ماه رمضان وقت مخصوصی دارد .
  • 2-نماز واجب یومیه را که وقت مخصوصی دارد نمی توان پیش از فرا رسیدن وقتش بجا آورد ، هر چند انسان بگوید من فارغ از کار هستم و فعلاً کاری ندارم . پس می توانم پیش از وقت نماز بخوانم !
  • 3-انسان نمی تواند به بهانه ی اینکه کار دارم ، نماز واجب خود را در وقتش بجا نیاورد و بگوید چون کار دارم پس از وقت بجا می آورم .
  • 4-تمام اعمالِ انسان دنباله رو و تابع نماز است چون نماز ستون دین است ،  و محور قبول سایر اعمال انسان می باشد (2)

 

----------------------

1-نامه 27 نهج البلاغه (صبحی الصالح) ص 383

2- شرح‏ نهج ‏البلاغة(السیدعباس ‏الموسوی)، ج 4 ، صفحه ‏ى 225

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ اسفند ۹۸ ، ۲۰:۳۳
m.f

فضیلت نماز

يكشنبه, ۲۵ اسفند ۱۳۹۸، ۱۱:۰۴ ب.ظ

 

فضیلت نماز

  • فضیلت به معنای برتری ، مزیت یا رجحان است ، و هنگامیکه از فضیلت نماز سخن می گوییم ، به این معنا است که انجام چه عملی بر ارزش و ثواب نماز می افزاید و باعث امتیاز بیشتر آن می شود ، مثلاً فضیلت نماز در مسجد بیشتر از فضیلت نماز در غیر مسجد است ، یا خواندن نماز در اول وقت یا نماز جماعت دارای فضیلت بیشتری نسبت به نمازی است که در آخر وقت یا به صورت فردی خوانده می شود ، از این رو شایسته است نماز گزار راه ها و شیوه هایی که باعث می شود ، عبادتش از ارزش بیشتری بر خوردار شود را بشناسد تا از عبادت خویش بهره ی بیشتری ببرد .
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۵ اسفند ۹۸ ، ۲۳:۰۴
m.f

ایمان ، نماز و رستگاری

شنبه, ۲۴ اسفند ۱۳۹۸، ۱۰:۴۰ ب.ظ

 

ایمان ، نماز و رستگاری

  • قرآن کریم ، از رستگاری به «فلاح» تعبیر می کند ، و فلاح به معنای پیروزی و نجات است (1) ،  و این رستگاری را مخصوص کسانی می داند که ایمان آورده باشند (2)، بنابر این کسی که ایمان نیاورد رستگار نخواهد شد ، لذا امام علی علیه السلام ، ایمان را مایه نجات ورستگاری دانسته اند (3) از سوی دیگر در اذان گفته می شود ( حیّ علی الفلاح) یعنی بشتابید به رستگاری که مقصود نماز است که موجب نجات و رستگاری انسان می گردد ، وقتی این دو تعبیر را کنار هم قرار می دهیم : الف-ایمان موجب رستگاریست ، ب- نماز هم موجب رستگاری است ؛ می توان چنین گفت که ایمان ونماز هر دو در رستگاری انسان نقش دارند ، گرچه رتبه ی ایمان مقدّم بر نماز است یعنی اول باید ایمان آورد و در مرحله بعد بر اساس ایمان به عبادت خداوند پرداخت ، چون عملی پذیرفته خواهد شد که بر اساس ایمان باشد و از طرفی ایمان بدون نماز کامل نخواهد بود .

-----------------------

1-إرشاد الأذهان إلى تفسیر القرآن، ص: 347

2-مؤمنون/1

3-(الایمان نجاة) غررالحکم ص62

 

تلگرام=t.m/farhangenamaz110

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۴ اسفند ۹۸ ، ۲۲:۴۰
m.f

بهترین عمل

پنجشنبه, ۲۲ اسفند ۱۳۹۸، ۱۱:۰۳ ب.ظ

 

بهترین عمل

  • در میان عبادات ، نماز از جایگاه خاصی بر خوردار است بطوریکه در اذان از آن تعبیر به (خیر العمل) شده است ، خیر العمل یعنی بهترین عمل ، حال این بهتر بودن نماز از چه جهت است ؟ آیا از این جهت است که باعث قرب انسان به خداوند می شود ؟ یا اینکه بهتر بودن آن برای این است که عملی محبوب نزد خداوند است ؟ یا اینکه بهتر بودن آن به جهت رکوع و سجود آن است ، رکوع و سجودی که تعظیم و به خاک افتادن در برابر آفریدگار جهان است ؟ یا اینکه بهتر است چون انسان را از بدی ها وزشتی ها باز می دارد ؟  یا اینکه بهتر است چون انسان را از غفلت و بی خبری از خداوند ، باز می دارد ؟  یا اینکه بهتر است چون انسان را به سوی پاکی و طهارتِ دل وجان سوق می دهد ؟  یا بهتر است چون باعث آمرزش گناهان انسان می شود ؟ یا بهتر است چون موجب رستگاری انسان خواهد شد ؟  یا اینکه بهتر است بگوییم : شامل همه ی موارد می گردد ؟

تلگرام=t.m/farhangenamaz110

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۲ اسفند ۹۸ ، ۲۳:۰۳
m.f

عبادت و رستگاری

چهارشنبه, ۲۱ اسفند ۱۳۹۸، ۰۹:۰۷ ب.ظ

 

عبادت و رستگاری

 

  • انسان موجودی است که در دل زمان زندگی می کند ،  و گذر زمان بر عمر او اثر گذاشته و هر لحظه از عمر او می کاهد ، از این رو انسان چاره ای جز مدیریت زمان برای خود ندارد ، به خصوص که انسان از میزان و اندازه ی عمر خود در این دنیا نیز آگاه نمی نبوده و نمی داند چند سال در این دنیا خواهد ماند ،  و حتی انسان از زمانِ پایان عمر خود نیز با خبر نیست ،  و هر لحظه ممکن است از این دنیا رخت بربندد ، در این شرایط عقل و منطق حکم می کند که انسان از زمان محدود خود در این دنیا به بهترین شکل ممکن بهره برداری کند .

 

  • انسانی که به خداوند ایمان دارد و خلقت و آفرینش را هدف دار می داند و انسان را موجودی مسئول و دارای تکلیف و وظیفه می داند ، و اعتقاد دارد که پس از این دنیا ، عالَم دیگری هست که اصل زندگی و حیات ابدی در آنجا می باشد  و علاوه آگاه است که این دنیا زود گذر و مقدمه ای برای آخرت است ، نمی تواند وقت و زمان خود را در این دنیا به بطالت بگذراند و نسبت به وظایف مادی و معنوی خود بی توجّه باشد ، به ویژه نسبت به عبادت و بندگی خداوند که هدف از آفرینش انسان نیز می باشد . با توجه به این موضوع غفلت از انجام عبادت ( به ویژه نماز) ، ضمن اینکه تقصیر و کوتاهی در امر بندگی خداوند است ، برای سعادت و رستگاری انسان نیز زیان بار خواهد بود .

تلگرام=t.m/farhangenamaz110

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ اسفند ۹۸ ، ۲۱:۰۷
m.f

لذت عبادت

پنجشنبه, ۱۵ اسفند ۱۳۹۸، ۱۰:۰۷ ب.ظ

 

لذت عبادت

  • در ضمن دعایی از خداوند می خواهیم که از (نسیم و) خنکی عفو و گذشت خویش و شیرینی یاد و رحمت خویش به ما بچشاند (1)

 

  • اولیاء و دوستان خداوند به علت معرفت و جایگاهی که نزد خداوند دارند ، حاضر نیستند که لذت و شیرینی یاد خداوند را با چیزی عوض کنند و لذا در سیره ی آنان می خوانیم که در هنگام عبادت از هر چیزی جز یاد خداوند ، غافل می شدند و به مادیات و اطراف خود توجّه ای نداشتند و حاضر نبودند مانند برخی از مردم سریع ، عبادت خود را تمام کنند و هنگامیکه به تنهایی به عبادت می پرداختند ، مدت زمانی طولانی به عبادت و ذکر خداوند مشغول بوده و با تضرّع و شوق و رغبت ، خدای خویش را می خواندند ، گرچه هر انسانی نمی تواند همانند آنان به عبادت خداوند بپردازد ولی حداقل لازم است آنان را در این جهت الگوی خود قرار داده و به اندازه ی توان خود در انجام عبادت خداوند کوشا باشد .

 

  • در دعایی که گذشت از خداوند می خواهیم که او شیرینی ذکر و یاد خود را به ما بچشاند ،  همانگونه که ملاحظه می شود در این دعا تعبیر به چشاندن شده است ، معمولاً واژه ی چشیدن را در مورد غذایی بکار می برند که مقدار کمی از آن را در دهان گذاشته تا از طعم و مزه ی آن با خبر شوند و چشاندن در جایی بکار می رود که فردی به دیگری مزه ی غذایی را بچشاند ، در این دعا نیز از خداوند خواسته شده که مزه و طعم و شیرینی ذکر خود را به بنده اش بچشاند ، بنابر این بنده به تنهایی و بدون مدد الهی نمی تواند در حد چشیدن نیز از شیرینی یاد خداوند بهره مند گردد ، و اگر بنده ای شیرینی یاد خداوند را بچشد ، دیگر حاضر نخواهد بود ذکر و یاد خداوند را با چیز دیگری عوض نماید .

تلگرام=t.m/farhangenamaz110

----------------------

1 -اَذِقْنِی بَرْدَ عَفْوِکَ وَ حَلَاوَةَ ذِکْرِکَ وَ رَحْمَتِک‏ (بحارالأنوار  ج 94  ص  180)

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۵ اسفند ۹۸ ، ۲۲:۰۷
m.f

چهره دین

يكشنبه, ۱۱ اسفند ۱۳۹۸، ۱۲:۱۴ ق.ظ

چهره دین

  • انسان دارای اعضا و جوارحی است و هر عضو انسان برای کاری آفریده شده ، دست برای کار انجام دادن ، پا برای راه رفتن ، گوش برای شنیدن و چشم برای دیدن و همینگونه سایر اعضایی که انسان دارد ، در این میان صورت یا چهره بخشی از بدن انسان است که چند عضو را در خود جای داده و علامت و نشانه ای برای شناخت هر انسانی نیز محسوب می شود ،  لذا در غالب موارد برای تشخیص هر انسانی به چهره او نگاه می کنیم و در دنیا ، عکسِ هر انسان ، یک نشانه ی مهم برای تشخیص هویت او می باشد .

​​​​​​​

  • البته صورت اختصاص به انسان ندارد و سایر جانداران و یا جمادات نیز هر کدام دارای صورتی هستند که از آن راه شناخته می شوند ، مانند حیوانات ، گیاهان ، خاک ها و سنگ ها و ... که هر کدام با نوع یا صنفی که دارند با دیدن شناخته می گردند ، در این راستا برای موضوعات و مفاهیم نیز چهره و صورتی در نظر گرفته اند که برای شناختن آن مورد استفاده قرار می گیرد ، مثلاً برای علوم مختلف قواعد و فرمول های خاصی تعیین کرده اند که از راه دیدن صورت و شکلی که دارد می توان به فهم و تشخیص آنان راه پیدا نمود .

​​​​​​​

  • امور معنوی نیز دارای ظاهر و باطنی می باشد که برای هر کدام از آنان قانون و دستورخاصی وجود دارد ، مثلاً در عبادتی چون نماز ، صورت ظاهر آن ، ایستادن و رکوع و سجود و نشستن و برخاستن و ... می باشد و باطن آن نیت و قصدی است که نماز گزار دارد و بر هر کدام از آنها اثری مترتب می گردد که در صحت و قبولی عبادت تاثیر گذار خواهد بود ، لذا گفته اند انسان نباید صورت و ظاهر نماز را برهم زند ، یعنی کاری نکند که با انجام آن کار از صورت نماز خواندن خارج بشود . همانگونه که اگر خدشه ای در نیت او پدید آید ، باز از درون ، عبادت خود را  تباه خواهد نمود ، مانند ریا کردن ، که با قصد الهی داشتن در نماز منافات دارد .

​​​​​​​

  • در روایتی رسولخدا صلّی الله علیه وآله نماز را صورت و چهره ی دین دانسته اند ، یعنی همانطور که خودِ نماز دارای ظاهر و صورتی است ، در عین حال نماز صورت برای چیز دیگری نیز قرار گرفته است که در این روایت آن را صورت برای دین دانسته اند ، گرچه دین مجموعه ای از برنامه ها و دستورات برای سعادت یک انسان است ، و یک دین بخش های مختلفی دارد ولی وقتی به چهره ی دین نگاه می کنیم ، نماز در آن برجسته است به تعبیر دیگر عبودیت و بندگی که هدف یک دین می باشد در نماز تجلّی پیدا می کند .

-------------------

1-لکل شی وجه و وجه دینکم الصلاة (الکافی ج 3 ص270 )

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۱ اسفند ۹۸ ، ۰۰:۱۴
m.f

یاری خواستن

سه شنبه, ۶ اسفند ۱۳۹۸، ۱۰:۴۰ ب.ظ

 

یاری خواستن

  • انسان در عینِ توانایی هایی که برای رسیدن به خواسته های خود دارد ،  در کنار آن نیاز ها و ضعف هایی نیز دارد که از دیگران برای بر طرف شدن آنها یاری می طلبد ، امّا همیشه دیگران نیز که انسانی همانند ما هستند ، قادر به بر آوردن همه ی نیاز های ما نیستند ،  در اینجا انسان احساس می کند که باید قدرتی فوق تمام قدرت ها باشد که بتواند از او برای برطرف شدن ضعف های خود و بر آوردن حاجات خویش یاری طلبد .
  • قرآن کریم در باره ی خداوند می فرماید : إِنَّ اللَّهَ عَلى‏ کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدیرٌ : (1) یعنی فقط خداوند است که بر هر کاری توانا است و غیر خداوند از هر نوع مخلوقی که باشد ، اوّلاً همه آفریده ی خداوند است و ثانیاً اگر قدرت محدودی نیز داشته باشد آن هم از جانب خداوند به او داده شده است و از خود هیچ ندارد ، از اینجاست که اگر دلبستگی و امیدواری باشد ، تنها باید به خدا باشد و جز او هر چه باشد ، روزی از دست انسان خواهد رفت و گردِ فنا و نیستی بر او می نشیند ،  و در اینصورت امید انسان به نا امیدی مبدّل می گردد .
  • در ضمن دعایی از خداوند اینگونه در خواست می کنیم : " سپاس خدایی را که از او یاری خواسته و او ما را یاری می رساند ، سپاس خدایی را که امید به او داشته و او امید ما را محقّق می سازد ، سپاس خدایی را که او را می خوانیم و او دعای ما را اجابت می کند ، سپاس خدایی را که از او یاری طلبیده و او ما را  یاری می کند ، سپاس خدایی را که از او در خواست نموده و او به ما عطا می کند ." (2) و این توجّه به خواسته ی بندگان و بر آوردن حاجات آنان در این دعا ، به این علّت است که خداوند هم از نیاز بندگان آگاه است و هم توانایی بر آوردن آنها را دارد .
  • خداوند در قرآن کریم می فرماید : " از صبر و نماز کمک ویاری طلبید" (3) ، صبر وشکیبایی در کارها ، عامل مهمی در پیروزی و موفقیت انسان است ، و نماز که ارتباط بنده با خداوند است ، زمینه ای را فراهم می کند که انسان به خالق و آفریننده ی خویش توجّه نموده و به او امید بسته و بر آوردن حاجات خود را از او بخواهد ، لذا در سیره ی امام علی علیه السلام وارد شده که هر گاه امری ایشان را نگران می نمود به نماز پناه می آوردند. (4)  

----------------------------

1-بقره / 20

2- (الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی نَسْتَعِینُهُ فَیُعِینُنَا، الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی نَرْجُوهُ فَیُحَقِّقُ رَجَاءَنَا، الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی نَدْعُوهُ فَیُجِیبُ دُعَاءَنَا، الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی نَسْتَنْصِرُهُ فَیَنْصُرُنَا، الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی نَسْأَلُهُ فَیُعْطِینَا.) الدروع الواقیة؛ ص: 94

3-وَ اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ  (بقره/45)

4-الکافی ج 3 ص 480(کَانَ عَلِیٌّ ع إِذَا هَالَهُ شَیْ‌ءٌ فَزِعَ إِلَى الصَّلَاةِ)

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ اسفند ۹۸ ، ۲۲:۴۰
m.f